Page 93 - 9786045773079
P. 93

lớp chứ so sánh làm sao được với cậu Côn. Cả lớp                                        - Người ta đến không phải để xem các vua có
                 và cả trường con nữa, được mấy người như cậu”.                                       được mồ yên mả đẹp hay không mà cốt để thưởng
                 Tôi nhận ra lời ông cụ là phải và tôi càng gắn bó                                    ngoạn cảnh có núi có sông, thưởng ngoạn vẻ đẹp
                 với anh Côn hơn.                                                                     của thiên nhiên có sự góp sức của con người.
                     Hằng ngày, anh rủ tôi cùng học. Anh sửa cho tôi                                     Như để kết thúc buổi đi chơi, anh Côn nói:
                 những chỗ đọc sai vần hoặc chưa hiểu mẹo . Vốn có                                       - Anh biết không, người ta  nói Huế là nơi
                                                            1
                 sức nhớ chắc và lập luận vững, nhưng trước khi chỉ                                   “Tang tóc mỉm cười, vui tươi thổn thức”. Lời mỉa
                 dẫn cho tôi một điều gì, anh cứ khiêm tốn nói: “Theo                                 mai dí dỏm này tưởng cũng không quá đáng khi
                 tôi nhớ thì thế này” hoặc “có lẽ ý của chỗ này là...”.                               Huế còn là nơi ngự trị của bọn đế vương quý tộc
                 Anh muốn bạn tự suy nghĩ để xác định tiếp thu,                                       cả người Pháp và người Việt.
                 đồng thời anh cũng muốn tự kiểm tra, đối chiếu lại                                      Cụ Cần nói dồn dập, giọng càng thiết tha:
                 những hiểu biết của mình.                                                               - Những ngày tôi được gần cậu Côn là như vậy
                     Có dịp được theo anh lên vùng lăng tẩm của các                                   đó, có khác gì lần giở một cuốn sách thật bổ ích, dễ
                 đế vương, tôi bỗng lạ lùng trước sự hiểu biết của                                    gì mà quên được, cho dù trí óc mình đã mệt mỏi lắm
                 anh. Buổi ấy, người ta còn cấm đi vào từng lăng mộ                                   rồi. Những ngày có anh bên cạnh (trong chuyện kể,
                 một. Chúng tôi bước trên những con đường cao, trèo                                   cụ Cần vẫn dùng lẫn lộn giữa hai tiếng cậu và anh),

                 lên các ngọn đồi nhìn khắp chốn đó đây. Anh kể với                                   tôi thấy mình giàu có  thêm và an tâm lắm. Thế
                 tôi tính nết và tội ác mỗi đời vua triều Nguyễn. Anh                                 nhưng chúng tôi học chưa xong bậc tiểu học thì tôi
                 kể về Tự Đức và chuyện xây Vạn Niên Cơ của ông                                       đã phải đi xa. Thân phụ tôi lại vào làm Đốc học tỉnh
                 ta. Qua lời anh, tôi tưởng như chính anh là người                                    Bình Thuận.
                 đã từng trộn vữa, khiêng đá để xây lăng. Anh bùi                                        Trước lúc ra  đi, tôi  đến chào thầy giáo Thọ.
                 ngùi: “... Máu xương dân lính phải đổ ra vì lăng tẩm                                 Không ngờ khi tôi gõ cửa phòng, người đón tôi lại
                 nhà vua khi đời sống dân mình đã xác xơ mà giặc                                      là anh Côn. Một trang vở dày đặc những chữ trải
                 ngoài thì giương sẵn nanh vuốt”.                                                     trên bàn. Bên lề, có nhiều câu sửa chữa của thầy
                     Nhìn những lớp người vãn cảnh đi lại, anh Côn                                    giáo. Anh đang hỏi thầy về bài dịch từ tiếng Việt ra
                 nói với tôi:                                                                         tiếng Pháp mà anh luyện tập thêm. Tôi cáo từ. Anh

                 ___________                                                                          còn nán ở lại làm cho xong việc. Nhưng sau đó, anh
                     1. Ngữ pháp.                                                                     cũng đã kịp về tiễn tôi, lưu luyến.

                                                                  91                                  92
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98