Page 27 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 27
Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC
Sau đó ông chuyển sang dạy ở Đức Thọ (Hà Tĩnh), sâu bọ. Phu phen tạp dịch tàn phá từng gia đình, từng
đến làng Đông Thái, quê hương của cụ Phan Đình Phùng, làng xóm, gieo tang tóc, ly tán khắp nơi. Ảnh hưởng tư
tiếp xúc với các nhân sĩ yêu nước của vùng Hà Tĩnh... Ông tưởng của cha, kết hợp sự nhạy cảm chính trị của bản
ra Diễn Châu thăm Tán tương quân vụ trong cuộc khởi thân, Nguyễn Sinh Cung đã từ chối con đường Đông Du
nghĩa của cụ nghè Nguyễn Xuân Ôn, đi Yên Thành, ngay khi cụ Phan Bội Châu muốn đưa cậu sang Nhật Bản
Quỳnh Lưu và ra tận Thái Bình tiếp xúc với sĩ phu Bắc
hồi tháng 7-1905.
Hà. Ông Sắc là bạn thân của Phan Bội Châu, cùng là sĩ
Khi nghe ở nước Pháp đang rộ lên ba mục tiêu của
phu yêu nước chống Pháp nhưng ông Sắc không hưởng
cuộc cách mạng tư sản Pháp (Tự do - Bình đẳng - Bác ái),
ứng phong trào Đông Du của Phan Bội Châu.
Bác suy nghĩ nhiều và muốn biết rõ bản chất vấn đề.
Trong gia đình, Nguyễn Sinh Cung là người được bố
Những điều Bác thấy bọn thực dân đang làm hàng ngày
đặt nhiều hy vọng. Khi đi đây đi đó, bố thường cho cậu đi
thì hoàn toàn ngược lại. Sự mâu thuẫn đó thôi thúc Bác
cùng. Nhờ vậy cậu có mặt trong các cuộc đàm đạo của bố,
mọi lời nói, việc làm, cử chỉ của các bậc sĩ phu yêu nước muốn tiếp xúc với nền văn minh Pháp để khám phá ra
đều tác động mạnh tới cậu. sự thật. Trên tạp chí Ngọn lửa nhỏ (Liên Xô) số 39 ngày
Bà Anna Luidơ Stenson có kể lại trong một lần gặp 23-12-1923, nhà thơ O.E.Mandelstam trong bài báo "Đến
Bác, Bác có kể chuyện với bà: thăm chiến sĩ quốc tế cộng sản Nguyễn Ái Quốc" đã ghi
"Hồi ấy các cụ nhà nho yêu nước, trong đó có thân sinh tôi lại lời Bác nói với ông như sau: "Vào trạc tuổi 13, lần đầu
thường hỏi nhau: tiên, tôi được nghe những từ Pháp: Tự do, Bình đẳng, Bác ái.
- Ai cứu nước ta bây giờ?
Thế là tôi muốn làm quen với nền văn minh Pháp, tìm xem
Có người nói Nhật. Có người nói Anh, có người nói Mỹ,
những gì ẩn giấu đằng sau những từ ấy... Tôi quyết định ra đi
khi đó Nhật là nước mạnh ở châu Á, còn Anh, Mỹ đều là cách
từ năm 19 tuổi...".
mạng dân quyền. Còn tôi...".
Những chuyến đi đây đó và những cuộc gặp gỡ mà *
* *
ông Phó bảng thường mang Nguyễn Sinh Cung đi theo đã
đưa Bác vào thời cuộc. Tuổi mười bốn, mười lăm Nguyễn Một làng quê như mọi làng quê của đất Lam Hồng,
Sinh Cung chứng kiến rất nhiều cảnh sống đầy đọa của không khang trang, không trù phú, di tích Kim Liên gắn
nhân dân. Mạng sống con người bị bọn thống trị coi như chặt với đời thường như dân làng Kim Liên.
25 26
