Page 749 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Minh coi việc đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch nước là thực hiện mệnh lệnh của Tổ

quốc và Nhân dân.

2. Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về tôn trọng dân chủ

Một là, tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ
Dân chủ được Hồ Chí Minh giải thích ngắn gọn, súc tích là dân làm chủ và
dân là chủ. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một nhà nước thật sự dân chủ là
nhà nước của dân, do dân, vì dân. Mối quan tâm hàng đầu của Người là làm cho
mọi người dân hiểu nhà nước mới, chế độ mới khác nhà nước cũ, chế độ cũ ở
điều quan trọng nhất là giá trị dân chủ. Dân chủ tức là Nhân dân có quyền lợi
làm chủ và phải có nghĩa vụ làm tròn bổn phận công dân. Nước dân chủ, chế độ
dân chủ thì bao nhiêu lợi ích đều vì dân, bao nhiêu quyền hạn đều của dân,
quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân. Trong nước dân chủ, địa vị cao nhất là
dân, dân là quý nhất, lực lượng Nhân dân là mạnh nhất. Trong chế độ Dân chủ
Cộng hòa, dân là chủ, thì Chính phủ, Đảng, cán bộ từ Trung ương đến địa
phương đều phải phụng sự Nhân dân, là công bộc của dân, “sẵn sàng vui vẻ làm
1
trâu ngựa, làm tôi tớ trung thành của nhân dân” . Từ chỗ đánh giá cao vai trò của
dân, Hồ Chí Minh nhấn mạnh trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trong việc phát
huy quyền làm chủ của Nhân dân, làm sao cho họ có năng lực làm chủ, biết thụ
hưởng, biết sử dụng quyền dân chủ, dám nói và dám làm.
Trong sự nghiệp kiến thiết chủ nghĩa xã hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho
rằng: “Hễ còn có một người Việt Nam bị bóc lột, bị nghèo nàn, thì Đảng vẫn
2
đau thương, cho đó là vì mình chưa làm tròn nhiệm vụ” . “Chính sách của Đảng
và Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói,
Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân dốt
3
là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi” . Quyền
của Nhân dân là phải được cơm ăn, áo mặc, học hành và hạnh phúc; Nhà nước
có trách nhiệm bảo đảm các quyền tự do và dân chủ của Nhân dân.
Hai là, đạo đức Hồ Chí Minh về tôn trọng dân chủ
Nhận thức khoa học và giải quyết tốt mối quan hệ giữa cán bộ và lãnh đạo
với Nhân dân trong chế độ dân chủ là một nội dung trọng yếu của đạo đức trong
phát huy dân chủ. Sự vi phạm đạo đức về mặt dân chủ có nhiều nguyên nhân,
trong đó nổi lên là nhận thức không đúng tư tưởng về vai trò của cán bộ và lãnh
đạo, dẫn đến độc quyền, mệnh lệnh, áp đặt kiểu “quan chủ”. Chủ tịch Hồ Chí
Minh yêu cầu cán bộ, đảng viên nắm chắc quan điểm giai cấp, đi đúng đường lối
quần chúng, thành tâm học hỏi quần chúng, kiên quyết dựa vào quần chúng,

__________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 30.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 12, tr. 402.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 9, tr. 518.

747