Page 753 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 753
1
là thượng sách giữ nước vậy” . Nguyễn Trãi trong Bình Ngô Đại cáo đã viết
2
rằng: “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân/ Quân điếu phạt trước lo trừ bạo” và
rằng: “Dựng gậy làm cờ, tụ hội bốn phương manh lệ/ Hòa rượu mời lính, dưới
3
trên một dạ cha con” chính là cái căn cốt của việc trị nước, phát huy sức mạnh
nội sinh để chiến thắng giặc ngoại xâm. Cho nên, theo ông thì “Để mở nền thái
bình muôn thuở” thì cần phải:
“Ta coi toàn quân là hơn, để dân nghỉ sức.
Chẳng những mưu kế cực kỳ sâu xa,
Mà cũng xưa nay chưa từng nghe thấy.
Xã tắc do đó bền vững,
Non sông từ đây đổi mới,
Trời đất bĩ rồi lại thái.
Nhật nguyệt mờ rồi lại trong.
Để mở nền thái bình muôn thuở,
4
Để rửa mối sỉ nhục ngàn thu!”
Như vậy, từ thực tiễn của lịch sử các bậc hiền tài của đất nước đều đã nhận
ra rằng, phải duy trì, vun bồi được khối đại đoàn kết toàn dân tộc - sức mạnh nội
sinh của quốc gia thì mới có thể làm cho đất nước hưng thịnh, non sông ngàn
thuở vững âu vàng. Nhưng tiếc rằng, bài học xương máu ấy đã không được
những vị vua nhà Nguyễn coi trọng nên đất nước đã rơi vào tay thực dân Pháp.
Những nỗ lực kháng Pháp, giải phóng dân tộc của nhà Nguyễn, của các văn thân,
sĩ phu yêu nước cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX đều đã không đưa đến thắng lợi
bởi họ hoặc không ý thức được phải tập hợp lực lượng của cả quốc gia dân tộc,
hoặc là không biết làm thế nào để tập hợp được sức mạnh đó mà chống Pháp.
Chỉ đến khi Hồ Chí Minh với nhãn quan sắc bén của mình đã nhận ra điều ấy thì
sức mạnh nội sinh của quốc gia dân tộc mới được khơi nguồn trở lại và trở thành
sức mạnh chôn vùi chủ nghĩa thực dân, làm nên những chiến thắng vẻ vang,
chấn động địa cầu.
2. Hồ Chí Minh - người khơi dậy sức mạnh nội sinh của quốc gia dân tộc
Năm 1884, sau khi đè bẹp sự phản kháng của quân đội nhà Nguyễn ở Bắc
Kỳ, đồng thời Quy ước Thiên Tân với nhà Thanh đã được ký kết, thực dân Pháp
nhận thấy rằng: “Cần phải thay đổi lại một số điểm trong hiệp ước mà Pháp đã
5
ký kết với nhà Nguyễn năm 1883 (Hiệp ước Harmand)” để khẳng định và duy
__________
1. Nhiều tác giả, Đại Việt sử ký toàn thư, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2010, tr. 255 - 256.
2. Nhiều tác giả, Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, tr. 375.
3. Nhiều tác giả, Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, tr. 376.
4. Nhiều tác giả, Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, tr. 378.
5. Võ Kim Cương (chủ biên), Lịch sử Việt Nam, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2017, t. 6,
tr.217.
751
