Page 64 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

nhẫn có thể tự kiềm chế mình và có thể cải tạo một sự sống thật cao mà cũng thật bình thản.
hoàn cảnh. Theo từ nguyên, nhẫn có nghĩa là mũi Nó không phải là sự chịu đựng tiêu cực; nó rất
nhọn, nhưng cái mũi nhọn này không đâm vào ai, tích cực khi con người chủ động hành vi của mình.
mà lại có thể xuyên suốt được mọi thứ. Do đó theo Có thể thấy "Nụ cười chấp nhận hận thù để trả
quan niệm của người Việt, ẩn nhẫn hay nhẫn nại oán là nụ cười đặc biệt của người Nhật. Vẻ thản
không có nghĩa là bị thua kém hay lép vế, mà nhiên chịu đựng thiệt thòi để liệu sau thì lại là
1
thực ra là đang giành thắng lợi. Biết nhẫn, bao phong độ riêng của người Việt Nam" .
giờ cũng thắng. Người Việt chịu đựng không phải để làm nô lệ
“Nhẫn” được hiểu là cách nhìn nhận thực tế, mà chịu đựng để chờ thời cơ tự giải phóng. Điều
biết chấp nhận để chờ thời và vươn lên. Sau khi này biểu hiện rất rõ khi người Việt tiếp thu tôn
Mã Viện thắng Hai Bà Trưng, vó ngựa của quân giáo ngoại lai; biết chấp nhận, dung hòa và lọc lấy
xâm lược rong ruổi khắp đất nước. Cột đồng với những điểm thích nghi với sự tồn tại của dân tộc.
mấy chữ "Đồng trụ chiết, Giao Chỉ diệt" như là Bởi vậy, chả người Việt Nam nào thấy chướng
một sự thách đố ngạo nghễ. Sự chịu đựng của mắt khi ở đền Ngọc Sơn thờ luôn cả Nho, Phật,
người Giao Chỉ lúc ấy là mọi người mỗi ngày lại Lão. Bên cạnh bông sen tượng trưng cho đạo Phật
mang một cục đất, đá ném vào chân cột. Dần dần là đạo Nho, đạo Lão với thái cực, lưỡng nghi, tứ
cái cột ấy bị lấp đi, đời sau không còn tìm thấy vết tượng, bát quái và biến hóa vô cùng. Quan niệm
tích nữa. Sự chịu đựng ấy, ngoài cái khổ về vật số mệnh của Nho giáo, nghiệp định của Phật giáo,
chất còn có cái khổ về tinh thần - tức là phải làm lạc đạo của Đạo giáo hòa trộn với quan niệm phúc
mặt hèn kém, ngu đần, miễn là giữ lấy thân đức đã khiến người Việt đủ sức chịu đựng mọi rủi
mình, giữ lấy dòng giống. Cái mục tiêu sống còn ro bất trắc. Người ta biết sống để chờ thời, cái thời
ấy không còn là vấn đề biệt lập của từng cá nhân phục hưng của đất nước, của dòng tộc. Do đó
mà nó liên đới với sự sống còn của mọi người xung người ta đã hy sinh vì đại nghĩa, vì tương lai của
quanh và của cả thế hệ tương lai. Ở đây, vai trò con cháu mai sau.
của cộng đồng thật to lớn; nó là điểm tựa cho từng Chính vì biết chịu đựng và chấp nhận nên cuộc
cá nhân quy định cách ứng xử của các thành viên sống của người Việt rất thanh thản. Sự thanh
cộng đồng sao cho cộng đồng trở thành một khối thản ấy ảnh hưởng đến cách mời mọc, thù tiếp
cố kết bền vững để tồn tại, trước hết là tồn tại và
___________
lựa thời cơ để phát triển. Đó chính là tư tưởng về 1. Xem Nếp sống tình cảm của người Việt Nam, Sđd.

61 62