Page 108 - 9786045773079
P. 108

Cụ bảo: “Anh cứ về nhà làm ăn. Tôi đi, nhưng chưa
                 chắc đã làm quan lâu”.
                     Ông Huyện người làng Sen thích ngồi đọc sách
                 trong phòng riêng hơn là ngồi ở công đường. Các vụ
                 kiện giữa bà con nông dân với nhau, cụ đều xử hòa.

 NIỀM TIN        Một bận cụ phàn nàn: “Nước mất không lo, lo giành
                 nhau cái bờ ruộng”. Cụ không nỡ bắt dân nghèo

 Đ ây đó, các cuộc đấu tranh nhóm lên đều được   phải nộp số thuế và chịu những suất phu mới bị gia
                 thêm. Cụ bị cách quan. Nhân dân Bình Khê  chỉ
 đông đảo quần chúng tham gia nhưng trước
 sau đều thất bại. Đông Kinh nghĩa thục phải giải   sống yên hàn được sáu tháng. Cụ muốn cho dân yên
                 nhưng không những dân mà cả cụ nữa, thực dân
 tán. Phong trào Duy Tân, chống thuế, vụ Hà Thành   cũng chẳng để cho yên. Ý định “làm quan để che
 đầu độc bị đàn áp. Du học sinh ở Nhật bị trục xuất.   thân” của cụ đã tan vỡ.
 Tin tức xa  gần  đều dội về Huế. Trước những   Sau ngày tiễn cha đi Bình Khê, anh Côn vẫn ở
 nguyên nhân thành bại của các  phong trào, anh   lại Huế học tập.

 Côn có sự suy nghĩ của riêng mình.   Anh không ở trong thành nội nữa mà dọn ra ở
 Cụ Phó bảng Huy khó mà hiểu được điều đó.   với một số bạn ở ngoài quán Ao Hồ. Đó cũng là quán
 Nhưng tâm sự chán ghét cảnh sống quan trường và   đồng hương của Nghệ - Tĩnh mới nhóm lại.
 ý thức bất cộng tác với thực dân của cụ thì đã có   Những buổi nghỉ trưa, nhiều học sinh con nhà
 ảnh hưởng nhất định đối với con trai.   quyền quý có người hầu, mang đến những chiếc liễn
 Trong một buổi đàm đạo ở Di Luân Đường của   sơn son thếp vàng trong đó đựng đầy cao lương mỹ
 Quốc Tử Giám, cụ nói:  Quan trường là kẻ nô lệ   vị. Riêng anh Côn, anh chỉ ăn một nắm xôi hay một
 trong đám người nô lệ nên lại càng nô lệ hơn. Giẫm   bát cháo tôm, cháo cua ở quán Cụ Lược trước cổng
 chân xuống bùn, cụ càng thấy bùn là bẩn. Gửi thư   trường.
 cho cháu ở quê nhà, cụ ghi: Uy thế không đủ để dựa,   Thân phụ không yên ổn sau khi bị cách quan.
 xảo hiểm là tự hại mình.   Anh Côn không thể yên ổn trong việc học tập. Chị
 Cụ bị đổi đi làm Tri huyện Bình Khê. Lại một   cả của anh ở quê nhà cũng không thể yên ổn với

 người bà con từ làng Sen tìm vào, định theo giúp.   nghề cày ruộng. Cả xã hội, những người có nhiệt

    105          106
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113