Page 117 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 117

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC                                                                                                    ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC



             cử làm đại diện Quốc tế Cộng sản đến dự Đại hội Tua                                 động", "Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại". Ngoài hành
             của Đảng Xã hội Pháp.                                                               lang  cạnh  phòng  họp  có  nơi  làm  việc  của  nhân  viên  Sở
                 Đại hội Tua là đại hội thành lập Đảng Cộng sản Pháp,                            Bưu điện để phục vụ nhà báo và các đại biểu. Ban nhạc
             đánh dấu một sự kiện hết sức quan trọng trong đời sống                              "Tương lai nhân dân" cử bài Quốc tế ca, sau đó một ban
             chính trị và phong trào cách mạng Pháp. Bấy giờ nhắc đến                            đồng ca hát bài ca cách mạng khai mạc phiên đầu tiên của
             việc  thành  lập  Đảng  Cộng  sản  Pháp,  tôi  nhớ  ngay  đến                       Đại  hội.  Đoàn  chủ  tịch  Đại  hội  gồm  đồng  chí  Mácxen
             Casanh, đến Cutuyariê, đến Lơphevrơ và phải nhớ ngay                                Casanh cùng sáu, bảy đồng chí khác và Chủ tịch danh dự
             đến người đồng chí Việt Nam ấy mà mọi người hoạt động                               của Đại hội là các thủy thủ Pháp làm binh biến trên biển
             cách mạng  ở  Pháp  yêu  mến,  đó  là  đồng  chí Nguyễn  Ái                         Hắc Hải.
             Quốc, về sau là Chủ tịch Hồ Chí Minh .
                                                    1
                                                                                                     Đại hội đã sống những giờ phút vô cùng sôi nổi. Tôi
                                           *                                                     nhớ lúc Phrốtxa, Tổng thư ký Đảng, đang đọc diễn văn thì
                                         *     *                                                 nữ  đồng  chí  Clara  Détkin,  chiến  sĩ  cách  mạng  nổi  tiếng
                                                                                                 của Đức, đại diện Quốc tế Cộng sản, bước vào Đại hội bất

                 Tháng 8 năm 1920, "Ủy ban công đoàn đỏ" tỉnh tôi và                             chấp  sự  bao  vây,  ngăn  cấm  của  cảnh  sát  Pháp.  Một  sự
             tổ chức "Đoàn thanh niên công đoàn xã hội" cử tôi và hai                            kiện nổi bật khác trong Đại hội là lúc Đoàn chủ tịch giới
             đồng chí nữa làm đại biểu của tỉnh đi dự Đại hội Đảng Xã                            thiệu đồng chí Nguyễn Ái Quốc với Đại hội đại biểu nhân
             hội Pháp họp ở thành phố Tua.                                                       dân  Đông  Dương,  cả đại  hội  đứng  dậy  vỗ  tay  như  sấm
                 Cuối năm 1920, chúng tôi đi Đại hội Tua bằng xe lửa.                            vang, hoan hô nhiệt liệt đồng chí Việt Nam có thân hình
             Tới ga có anh em đồng chí ở địa phương ra đón. Ba chúng                             cao gầy, khuôn mặt xương xương. Tôi nhớ rõ khung cảnh
             tôi ở trọ lại nhà đồng chí Bơvécdi, thợ xe lửa ở Tua. Đại hội                       hùng tráng của Đại hội khi đồng chí thay mặt Đoàn chủ
             Đảng Xã hội Pháp khai mạc đúng vào dịp lễ Nôen, ngày 25                             tịch ôm hôn đồng chí Nguyễn Ái Quốc trong tiếng vỗ tay
             tháng 12 năm 1920, tại phòng họp lớn của nhà Mane ở Tua.                            vang dậy.
             Sau lưng Đoàn chủ tịch Đại hội có hai khẩu hiệu lớn: "Giải                              Hồi ấy phòng họp Đại hội chưa có những micrô và

             phóng người lao động là nhiệm vụ của chính người lao                                hệ  thống  phóng  thanh  tốt  như  ngày  nay.  Đại  hội  đã
             __________                                                                          lắng  nghe  đồng chí Nguyễn Ái  Quốc tố cáo  những sự

                                                                                                 tàn bạo do thực dân Pháp gây ra ở Đông Dương, tả lại
                 1. Trích từ "Những ngày ở Pari" của Giắc Duyclô, trong Bác Hồ
                                                                                                 nỗi  thống  khổ  của  20  triệu  người  Việt  Nam  (thời  đó
             ở Pháp, Nxb. Văn học, 1970.
                                                                     115                          116
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122