Page 118 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 118
Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC
cử làm đại diện Quốc tế Cộng sản đến dự Đại hội Tua động", "Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại". Ngoài hành
của Đảng Xã hội Pháp. lang cạnh phòng họp có nơi làm việc của nhân viên Sở
Đại hội Tua là đại hội thành lập Đảng Cộng sản Pháp, Bưu điện để phục vụ nhà báo và các đại biểu. Ban nhạc
đánh dấu một sự kiện hết sức quan trọng trong đời sống "Tương lai nhân dân" cử bài Quốc tế ca, sau đó một ban
chính trị và phong trào cách mạng Pháp. Bấy giờ nhắc đến đồng ca hát bài ca cách mạng khai mạc phiên đầu tiên của
việc thành lập Đảng Cộng sản Pháp, tôi nhớ ngay đến Đại hội. Đoàn chủ tịch Đại hội gồm đồng chí Mácxen
Casanh, đến Cutuyariê, đến Lơphevrơ và phải nhớ ngay Casanh cùng sáu, bảy đồng chí khác và Chủ tịch danh dự
đến người đồng chí Việt Nam ấy mà mọi người hoạt động của Đại hội là các thủy thủ Pháp làm binh biến trên biển
cách mạng ở Pháp yêu mến, đó là đồng chí Nguyễn Ái Hắc Hải.
Quốc, về sau là Chủ tịch Hồ Chí Minh .
1
Đại hội đã sống những giờ phút vô cùng sôi nổi. Tôi
* nhớ lúc Phrốtxa, Tổng thư ký Đảng, đang đọc diễn văn thì
* * nữ đồng chí Clara Détkin, chiến sĩ cách mạng nổi tiếng
của Đức, đại diện Quốc tế Cộng sản, bước vào Đại hội bất
Tháng 8 năm 1920, "Ủy ban công đoàn đỏ" tỉnh tôi và chấp sự bao vây, ngăn cấm của cảnh sát Pháp. Một sự
tổ chức "Đoàn thanh niên công đoàn xã hội" cử tôi và hai kiện nổi bật khác trong Đại hội là lúc Đoàn chủ tịch giới
đồng chí nữa làm đại biểu của tỉnh đi dự Đại hội Đảng Xã thiệu đồng chí Nguyễn Ái Quốc với Đại hội đại biểu nhân
hội Pháp họp ở thành phố Tua. dân Đông Dương, cả đại hội đứng dậy vỗ tay như sấm
Cuối năm 1920, chúng tôi đi Đại hội Tua bằng xe lửa. vang, hoan hô nhiệt liệt đồng chí Việt Nam có thân hình
Tới ga có anh em đồng chí ở địa phương ra đón. Ba chúng cao gầy, khuôn mặt xương xương. Tôi nhớ rõ khung cảnh
tôi ở trọ lại nhà đồng chí Bơvécdi, thợ xe lửa ở Tua. Đại hội hùng tráng của Đại hội khi đồng chí thay mặt Đoàn chủ
Đảng Xã hội Pháp khai mạc đúng vào dịp lễ Nôen, ngày 25 tịch ôm hôn đồng chí Nguyễn Ái Quốc trong tiếng vỗ tay
tháng 12 năm 1920, tại phòng họp lớn của nhà Mane ở Tua. vang dậy.
Sau lưng Đoàn chủ tịch Đại hội có hai khẩu hiệu lớn: "Giải Hồi ấy phòng họp Đại hội chưa có những micrô và
phóng người lao động là nhiệm vụ của chính người lao hệ thống phóng thanh tốt như ngày nay. Đại hội đã
__________ lắng nghe đồng chí Nguyễn Ái Quốc tố cáo những sự
tàn bạo do thực dân Pháp gây ra ở Đông Dương, tả lại
1. Trích từ "Những ngày ở Pari" của Giắc Duyclô, trong Bác Hồ
nỗi thống khổ của 20 triệu người Việt Nam (thời đó
ở Pháp, Nxb. Văn học, 1970.
115 116