Page 118 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 118

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC                                                                       ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC



 cử làm đại diện Quốc tế Cộng sản đến dự Đại hội Tua   động", "Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại". Ngoài hành
 của Đảng Xã hội Pháp.   lang  cạnh  phòng  họp  có  nơi  làm  việc  của  nhân  viên  Sở
 Đại hội Tua là đại hội thành lập Đảng Cộng sản Pháp,   Bưu điện để phục vụ nhà báo và các đại biểu. Ban nhạc
 đánh dấu một sự kiện hết sức quan trọng trong đời sống   "Tương lai nhân dân" cử bài Quốc tế ca, sau đó một ban
 chính trị và phong trào cách mạng Pháp. Bấy giờ nhắc đến   đồng ca hát bài ca cách mạng khai mạc phiên đầu tiên của
 việc  thành  lập  Đảng  Cộng  sản  Pháp,  tôi  nhớ  ngay  đến   Đại  hội.  Đoàn  chủ  tịch  Đại  hội  gồm  đồng  chí  Mácxen
 Casanh, đến Cutuyariê, đến Lơphevrơ và phải nhớ ngay   Casanh cùng sáu, bảy đồng chí khác và Chủ tịch danh dự
 đến người đồng chí Việt Nam ấy mà mọi người hoạt động   của Đại hội là các thủy thủ Pháp làm binh biến trên biển
 cách mạng  ở  Pháp  yêu  mến,  đó  là  đồng  chí Nguyễn  Ái   Hắc Hải.
 Quốc, về sau là Chủ tịch Hồ Chí Minh .
 1
                 Đại hội đã sống những giờ phút vô cùng sôi nổi. Tôi
 *           nhớ lúc Phrốtxa, Tổng thư ký Đảng, đang đọc diễn văn thì
 *     *     nữ  đồng  chí  Clara  Détkin,  chiến  sĩ  cách  mạng  nổi  tiếng
             của Đức, đại diện Quốc tế Cộng sản, bước vào Đại hội bất

 Tháng 8 năm 1920, "Ủy ban công đoàn đỏ" tỉnh tôi và   chấp  sự  bao  vây,  ngăn  cấm  của  cảnh  sát  Pháp.  Một  sự
 tổ chức "Đoàn thanh niên công đoàn xã hội" cử tôi và hai   kiện nổi bật khác trong Đại hội là lúc Đoàn chủ tịch giới
 đồng chí nữa làm đại biểu của tỉnh đi dự Đại hội Đảng Xã   thiệu đồng chí Nguyễn Ái Quốc với Đại hội đại biểu nhân
 hội Pháp họp ở thành phố Tua.   dân  Đông  Dương,  cả đại  hội  đứng  dậy  vỗ  tay  như  sấm
 Cuối năm 1920, chúng tôi đi Đại hội Tua bằng xe lửa.   vang, hoan hô nhiệt liệt đồng chí Việt Nam có thân hình
 Tới ga có anh em đồng chí ở địa phương ra đón. Ba chúng   cao gầy, khuôn mặt xương xương. Tôi nhớ rõ khung cảnh
 tôi ở trọ lại nhà đồng chí Bơvécdi, thợ xe lửa ở Tua. Đại hội   hùng tráng của Đại hội khi đồng chí thay mặt Đoàn chủ
 Đảng Xã hội Pháp khai mạc đúng vào dịp lễ Nôen, ngày 25   tịch ôm hôn đồng chí Nguyễn Ái Quốc trong tiếng vỗ tay
 tháng 12 năm 1920, tại phòng họp lớn của nhà Mane ở Tua.   vang dậy.
 Sau lưng Đoàn chủ tịch Đại hội có hai khẩu hiệu lớn: "Giải   Hồi ấy phòng họp Đại hội chưa có những micrô và

 phóng người lao động là nhiệm vụ của chính người lao   hệ  thống  phóng  thanh  tốt  như  ngày  nay.  Đại  hội  đã
 __________   lắng  nghe  đồng chí Nguyễn Ái  Quốc tố cáo  những sự

             tàn bạo do thực dân Pháp gây ra ở Đông Dương, tả lại
 1. Trích từ "Những ngày ở Pari" của Giắc Duyclô, trong Bác Hồ
             nỗi  thống  khổ  của  20  triệu  người  Việt  Nam  (thời  đó
 ở Pháp, Nxb. Văn học, 1970.
    115       116
   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123