Page 64 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC

Khi quyết tâm ra đi, Bác rủ một người bạn: bên có hai con rồng chầu, nhưng lại đặt đầu quay ra hai
- Tôi muốn đi ra ngoài, xem nước Pháp và các nước bên, bốn góc có bốn con cá hóa rồng chầu ra bốn hướng theo
khác. Sau khi xem xét họ làm như thế nào, tôi sẽ trở về cung cách đình chùa Việt Nam. Một nhà báo Pháp có viết
giúp đồng bào chúng ta. Nhưng nếu đi một mình, thật ra rằng đó là cách điệu của người Pháp để nói các con tàu ra đi
cũng có điều mạo hiểm, ví như khi đau ốm... Anh muốn từ xứ Á châu này. Coi mặt đặt tên, nhân dân ta gọi đó là
đi với tôi không? Nhà Rồng. Tên gọi bến Nhà Rồng cũng xuất phát từ đó.
Người bạn ngạc nhiên sửng sốt hỏi lại Bác: Bên này Vàm rạch Bến Nghé có cột cờ Thủ Ngữ để
- Nhưng bạn ơi, chúng ta lấy đâu ra tiền mà đi? làm mốc cho tàu buôn ra vào. Cột cờ dựng ở trước sở thuế
Bác đã giơ hai bàn tay với lòng tự tin cả quyết: của cảng Sài Gòn (khi đó còn gọi là Sở Thủ Ngự như tên
- Đây, tiền đây. Chúng ta sẽ làm việc. Chúng ta sẽ gọi dưới thời vua Tự Đức). Ngày 15-8-1862, tại Vũng Tàu,
làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Thế thì anh cùng đi khánh thành ngọn hải đăng dẫn đường cho tàu vào cửa
với tôi chứ?
Cần Giờ.
Trước lòng quyết tâm của Bác, anh bạn đã đồng ý,
Sau khi Công ty M.I vào Sài Gòn thì có thêm một hãng
nhưng sau đó anh không đủ can đảm để thực hiện lời hứa .
1
nữa chạy trên đường này. Đó là hãng tàu Chargeurs
Tháng tư năm 1862, Công ty vận tải đường biển
Résunis mới thành lập chạy đường Pháp và Đông Dương
Hoàng gia Pháp Messageries Impériales (viết tắt M.I) bắt
từ năm 1901. Hãng có một đội tàu gồm 7 chiếc. Sáu chiếc
đầu hoạt động tuyến đường từ Pháp đi Sài Gòn - Hồng
tàu lớn chia nhau chạy các tuyến giữa hải cảng Pháp và
Kông..., trụ sở của công ty ở Sài Gòn bắt đầu xây dựng, đó
là ngôi nhà ba tầng nằm ở hữu ngạn Vàm rạch Bến Nghé , Đông Dương. Chiếc Chợ Lớn nhỏ hơn, chạy bổ túc quanh
*
trên nóc có hai con rồng quay đầu vào chầu mặt trăng năm. Từ Đông Dương đi Pháp có hai nơi khởi hành: từ
theo kiểu "Lưỡng long chầu nguyệt". Khoảng năm 1920 Hải Phòng ngày 27 mỗi tháng, từ Sài Gòn ngày 5 mỗi
hãng MI đổi thành hãng Messageries Maritimes thì phù tháng. Hãng này có huy hiệu năm ngôi sao nên người Việt
hiệu của hãng có hình đầu ngựa, mỏ neo, vương miện, hai Nam thường gọi là hãng Năm Sao .
*
__________
__________
1. Xem Trần Dân Tiên: Những mẩu chuyện về đời hoạt động của
* Xem Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Hồ Chí
Hồ Chủ tịch, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2015, tr.16. Minh: Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà
* Vàm rạch: cửa sông Bến Nghé. Nội, 2006, t.1, tr.39.

61 62