Page 451 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

mệnh” là sự đúc kết từ giá trị của đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam
với những đức tính cao quý của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được tôi luyện trên
hành trình đi tìm đường cứu nước.

“Cần kiệm, Nhẫn nại (chịu khó)” là các phẩm chất cao đẹp của nhân cách
Hồ Chí Minh. Đồng thời, cũng là tiêu chuẩn hàng đầu mà Người yêu cầu “người
cách mệnh” nhất quyết phải có. Cùng với lòng yêu nước, những phẩm chất ấy
cũng là hành trang quý giá mà Người đã mang theo khi rời bến cảng Sài Gòn.
Hành trang Người mang theo chỉ là hai bàn tay trắng và khối óc cùng trái tim
tràn đầy nhiệt huyết. Đến đâu, Người cũng làm việc để kiếm sống và hoạt động
cách mạng, không nề hà bất cứ việc gì: phụ bếp, đốt lò, cào tuyết, làm bánh,…
“Hòa mà không tư”là chuẩn mực đạo đức được Nguyễn Ái Quốc xếp ở
vị trí thứ hai trong 14 chuẩn mực của mỗi người cách mạng. Người đã sớm
nhìn ra sự nguy hại của câu chuyện vì lợi ích riêng tư không trong sáng mà
người ta có thể kết lại với nhau mà dẫn đến vướng mắc lợi ích vào nhau; khi
không còn tỉnh táo để phân định “riêng - chung” thì con người ta sẽ sa vào

“lợi ích nhóm” - “hòa để tư”.
“Hay hỏi”, “Hay nghiên cứu, xem xét”, đây là sự thể hiện tính cách khiêm
tốn của Nguyễn Ái Quốc theo truyền thống cha ông “đi một ngày đàng học một
sàng khôn”. Trên hành trình tìm kiếm con đường cách mạng đúng đắn cho dân
tộc Việt Nam, Người luôn miệt mài nghiên cứu, xem xét, khiêm tốn học hỏi:
“Đem lịch sử cách mệnh các nước làm gương cho chúng ta soi. Đem phong trào
1
thế giới nói cho đồng bào ta rõ” . Theo quan điểm của Người, người cách mạng
không nên giấu dốt, một dân tộc không chịu học hỏi, không chịu tiến bộ sẽ mãi
là dân tộc không có đủ sức mạnh: “Tây nó áp bức ta vì ta không thương yêu
2
nhau, vì ta ngu dốt” .
“Dũng cảm”,đây là đức tính của người Việt Nam đã được hun đúc từ hàng
ngàn năm bằng lòng yêu nước nồng nàn, sự gan dạ. Nguyễn Ái Quốc khẳng
định tinh thần dũng cảm có sức mạnh vô địch: “một người cách mệnh có gan,
3
hơn một ngàn người vô chí” .
“Hy sinh”, Nguyễn Ái Quốc dạy phải vì chính nghĩa mà hy sinh, chấp
nhận hy sinh, không hy sinh uổng phí:”Cách mệnh Pháp hy sinh rất nhiều
người mà không sợ; ta muốn làm cách mệnh thì cũng không nên sợ phải hy
4
sinh” ; “Chúng ta đã hy sinh làm cách mệnh, thì làm cho đến nơi, nghĩa là
làm sao cách mệnh rồi thì quyền giao cho dân chúng số nhiều, chớ để trong
tay một bọn ít người. Thế mới khỏi hy sinh nhiều lần, thế dân chúng mới

__________
1. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 11.
2. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 89.
3. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 27.
4. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 30.

449