Page 453 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

là một bộ phận trong cách mệnh thế giới. Ai làm cách mệnh trong thế giới đều là
đồng chí của dân An Nam cả. Đã là đồng chí, thì sung sướng cực khổ phải có
nhau. Huống gì, dân An Nam là đương lúc tranh đấu với đế quốc chủ nghĩa

Pháp, chắc là về sau sẽ có nhiều người cách mệnh phải hy sinh, phải khốn khổ,
1
phải cần anh em trong thế giới giúp giùm” .
5. Đường Kách mệnh là biểu hiện sinh động của phong cách Hồ Chí Minh
về tư duy khoa học, tự chủ; diễn đạt bình dân, gần gũi để dễ hiểu, dễ nhớ.
Đường Kách mệnh là tác phẩm bàn về một vấn đề to tát nhưng lại được viết
bởi từ những ngôn từ giản dị, mộc mạc, dễ hiểu, dễ nhớ, không hàn lâm, bác học.
Bởi theo Nguyễn Ái Quốc, mục đích chủ yếu của tác phẩm là: “Sách này chỉ
ước ao sao đồng bào xem rồi thì nghĩ lại, nghĩ rồi thì tỉnh dậy, tỉnh rồi thì đứng
lên đoàn kết nhau mà làm cách mệnh”; “Sách này muốn nói cho vắn tắt, dễ hiểu,
dễ nhớ... Đây nói việc gì thì nói rất giản tiện, mau mắn, chắc chắn như 2 lần 2 là
2
4, không tô vẽ trang hoàng gì cả” .
Chính sự chân thật, dung dị trong tâm tư của Nguyễn Ái Quốc: “Thì giờ

đâu rảnh mà vẽ vời trau chuốt” càng làm cho tác phẩm lôi cuốn người đọc.
Trong bối cảnh đồng bào ta lúc bấy giờ “đối với hai chữ cách mệnh còn lờ
mờ” nhưng để hiểu “Cách mệnh là gì?”,Người diễn giải bằng một câu ngắn gọn:
3
“Cách mệnh là phá cái cũ đổi ra cái mới, phá cái xấu đổi ra cái tốt” .
Ngoài ra, Người cũng giải thích cho đồng bào lúc ấy biết “Cách mệnh khó
hay là dễ?”bằng cách dẫn dắt từng vấn đề: “Sửa cái xã hội cũ đã mấy ngàn năm
làm xã hội mới, ấy là rất khó. Nhưng biết cách làm, biết đồng tâm hiệp lực mà
làm thì chắc làm được, thế thì không khó. Khó dễ cũng tại mình, mình quyết chí
4
làm thì làm được” . Lời giải thích của Người cũng chính là lời thuyết phục, động
viên đồng bào tin tưởng và sẵn lòng tham gia cách mạng.

Nguyễn Ái Quốc cũng chỉ cho người làm cách mạng phương pháp tuyên
truyền, vận động và thuyết phục nhân dân bằng cách, nói và viết phải tạo được
cảm giác gần gũi với dân, cuốn hút dân, khiến nhân dân đã đọc thì không muốn
dừng, càng đọc càng suy ngẫm mà thấm thía: “Muốn đồng tâm hiệp lực, muốn
bền gan thì trước hết ai ai cũng phải hiểu rõ vì sao mà phải làm, vì sao mà không
làm không được, vì sao mà ai ai cũng phải gánh một vai, vì sao phải làm ngay
không nên người này ngồi chờ người khác. Có như thế mục đích mới đồng; mục
đích có đồng, chí mới đồng;chí có đồng, tâm mới đồng; tâm đã đồng, lại phải
5
biết cách làm thì làm mới chóng” .
Năm tháng đã trôi qua, nhưng tác phẩm Đường Kách mệnh của Nguyễn
__________
1. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 72.
2. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 11
3. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 13.
4. Nguyễn Ái Quốc, Đường Cách mệnh, Sđd, tr. 19.
5. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 2, tr. 282.

451