Page 663 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

còn nặng cốt cách phong kiến.
Sau nhiều trăn trở, suy nghiệm, ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành với chân
phụ bếp trên chiếc tàu Amiral Latouche Tréville thuộc hãng Vận tải hợp nhất,
rời cảng Sài Gòn hướng tới phương Tây, trước hết là nước Pháp, tìm đường cứu

nước. Hành trang Người mang theo không có gì ngoài tấm lòng yêu nước và đôi
bàn tay lao động với quyết tâm tìm ra chân lý để trở về cứu dân cứu nước khỏi
kiếp đọa đày, nô lệ. Nguyễn Tất Thành xác định mục đích xuất dương hoàn toàn
khác: “Tôi muốn đi ra ngoài xem nước Pháp và các nước khác. Sau khi xem xét
1
họ làm như thế nào, tôi sẽ trở về giúp đồng bào chúng ta” . Hoặc như sau này
Người nói lại: “Nhân dân Việt Nam trong đó có cụ thân sinh ra tôi lúc này
thường tự hỏi nhau rằng: ai sẽ là người giúp mình thoát khỏi ách thống trị của
Pháp. Người này thì nghĩ là Nhật, người khác nghĩ là Anh, có người khác nữa
2
nghĩ là Mỹ. Tôi thì thấy phải đi ra nước ngoài để xem cho rõ” . Rõ ràng, trước
lúc đi ra nước ngoài, Nguyễn Tất Thành đã nhận thức một cách rõ ràng, cái mà
dân tộc cần trước tiên chưa phải là súng đạn, của cải, mà là cách đuổi giặc cứu
nước, là làm cách mạng, hay nói cách khác là lý luận cách mạng và phương

pháp cách mạng. Ở đây, Nguyễn Tất Thành đã vượt lên trên nhiều nhà yêu nước
đương thời bằng dự cảm chính trị sâu sắc và quyết tâm tìm ra một con đường
mới đúng đắn để giải quyết thỏa đáng những vấn đề đang đặt ra đối với con
đường đi lên của dân tộc Việt Nam.

2. Những nhận thức về thế giới và kẻ thù dân tộc của Nguyễn Tất Thành

Việc Nguyễn Tất Thành tìm thấy con đường cứu nước giải phóng dân tộc
đúng đắn là kết quả của quá trình lao động, rèn luyện gian khổ, nhận thức từng
bước, khảo nghiệm và hình thành lâu dài với nhiều sáng tạo độc đáo, sự kết hợp
nỗ lực cá nhân, bối cảnh dân tộc, không khí của thời đại, được dẫn dắt bởi khát
vọng cháy bỏng, cao cả và nhân văn… Nhưng trước hết đó là kết quả của quá
trình quan sát, thay đổi nhận thức về thế giới và kẻ thủ của dân tộc mà Nguyễn

Tất Thành đã đạt được.
Xuất dương ra đi tìm đường cứu nước, Nguyễn Tất Thành mang trong
mình khát vọng cứu nước, giải phóng giống nòi khỏi ách nô lệ; Những nhận
thức ban đầu, đúng như Người đã nói: đối với chúng tôi lúc ấy, mọi người da
trắng được coi là người Pháp; Tại sao các phong trào chống Pháp phải chịu thất
bại? Chân lý ở đâu và tìm đâu ra chân lý để cứu dân cứu nước? Điều gì ẩn giấu
đằng sau những từ Tự do, Bình đẳng, Bác ái?... Trong hành trình lao động gian
khổ, cần mẫn khám phá, nhận thức của Nguyễn Tất Thành về thế giới ngày càng
đầy đủ hơn. Lần đầu tiên người thanh niên trẻ, giàu nhiệt huyết nhận thấy rằng

__________
1. Xem Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Sđd, tr.16.
2. Báo Nhân dân, số ra ngày 18/5/1965.

661