Page 113 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 113
đầu tiên, dạy các thành viên phải sống và ứng xử
thế nào cho có chuẩn mực. Chính cộng đồng giáo
dục các thành viên của mình theo ý đồ nhằm cố
kết cộng đồng; ngược lại, các thành viên muốn tồn
tại và phát triển phải tuân theo các quy tắc, các
ỨNG XỬ CỘNG ĐỒNG
điều luật mà cộng đồng đề ra. Bởi vậy, cộng đồng
đóng một vai trò rất lớn. Muốn làm được điều đó,
Xã hội Việt Nam xưa là một xã hội nông cộng đồng phải hướng cho các thành viên đi tới
nghiệp nhỏ, lạc hậu. Do vị trí địa lý và những một niềm tin say mê lý tưởng, luôn luôn nâng cao
điều kiện lịch sử khắc nghiệt nên nhu cầu đoàn tâm hồn và giải toả tình cảm. Đó là một niềm tin
kết cộng đồng đã được đặt lên hàng đầu. Xã hội có phần huyền bí nhưng rất cụ thể, thiết thực và
nông nghiệp ấy lại lấy làng xã làm đơn vị cơ sở. thiêng liêng: tín ngưỡng thành hoàng và tổ tiên.
Con người sinh ra, lớn lên và chết đi cũng ở trong Tín ngưỡng này sẽ góp phần liên kết làng xã về
làng. Dù có người đi xa để lập nghiệp, nhưng họ phương diện tinh thần. Có một vị thần chung -
vẫn gắn bó với làng. Cuộc sống quẩn quanh trong Thành hoàng, ông tổ lập nên làng xóm - sẽ khiến
làng khiến tâm lý tiểu nông phát triển. Hơn thế, các thành viên thêm gắn kết, bám đất, bám làng.
nền kinh tế tự cấp, tự túc, ít giao lưu buôn bán Từ đấy sẽ nảy ra các hình thức kết chạ, kết nghĩa,
khiến các đô thị kém phát triển. Nếu trong đô thị, những lễ tế tổ và những nhà thờ họ.
con người tương đối vô danh, người ta chỉ biết đến Phương châm ứng xử thế này thể hiện rất rõ
nhau qua một địa chỉ cụ thể và hàng xóm láng nét qua phong tục, tập quán của làng. Vào ngày
giềng chỉ là những hàng xóm láng giềng không giỗ tổ họ, trong mâm cơm cúng bao giờ cũng có bát
gian thì ở làng xã, mọi người lại biết rất rõ gốc cháo và nắm cơm. Ý nghĩa của nó là nhằm giáo
tích bao đời của nhau. Do đó, ứng xử cộng đồng dục con cháu sống phải có nghĩa, có tình, giàu
trong xã hội người Việt, cụ thể hơn là ứng xử làng sang phải nhớ lúc hàn vi, phải cưu mang lẫn nhau
xã có những đặc trưng riêng, nó khắt khe, xét nét dù chỉ có rau có cháo. Làng nghề Bát Tràng thờ
và con người bị lệ thuộc nhiều hơn vào cộng đồng. thần Thành hoàng. Đám rước được tổ chức từ
Làng xã là khuôn khổ nảy sinh và phát triển mọi ngày 15 đến ngày 22 tháng Hai âm lịch hằng
năng lực của các thành viên trong công xã. Nó năm. Vào ngày ấy, người dân tổ chức lễ rước, đốt
cung cấp cho các thành viên ấy những tri thức pháo, tắm cho các bài vị, đưa ra đình tế rồi lại rước
111 112