Page 56 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

có nơi phụ nữ còn giữ vai trò chủ chốt trong lao bằng cồng bà", thực chất sự tự do của phụ nữ chỉ
động thì hà cớ gì phụ nữ lại bị phụ thuộc vào là cái tự do được chồng cho phép mà thôi. Phụ nữ
chồng trong gia đình? Quan niệm này thực ra có thể là nội tướng trong việc bếp núc nhưng
cũng có nhiều điểm cần bàn cãi. Rõ ràng, nghiên quyết định những việc hệ trọng lại do nam giới.
cứu về ứng xử trong gia đình, ứng xử giữa vợ Thực tế cho thấy, quan hệ vợ chồng của người
chồng người Việt không thể không xét đến ảnh Việt là một mối quan hệ phức tạp, bị sự tác động
hưởng của các quan niệm, các điều kiện tự nhiên, của các quan hệ khác, quan hệ ấy không bình
xã hội chi phối các quan niệm ấy. Dù có thể dẫn đẳng mà theo trật tự trên dưới, quan hệ ấy được
chứng ra cảnh "Chồng cày vợ cấy con trâu đi bừa" cộng đồng duy trì với lẽ để bảo vệ sự tồn tại của
hoặc câu tục ngữ "Lệnh ông không bằng cồng bà" cộng đồng, trong đó có sự tồn tại của cá nhân. Do
nhưng lại phải thấy rằng trong tục ngữ, hầu như đó, trong quan hệ ấy, trật tự trên dưới không chỉ
nói về vấn đề tình cảm, quan hệ nào người Việt là hình thức, rõ ràng nó có tác động, quy định
cũng hay nói theo hai dạng khẳng định và phủ cách ứng xử của người phụ nữ dẫu họ có thể bình
định. Ví dụ khi nói về tiền bạc, có câu "Đồng tiền đẳng với nam giới trong lao động. Hơn nữa, nếp
đi trước là đồng tiền khôn", "Nén bạc đâm toạc tờ sống theo trật tự này đã tồn tại bao đời, ăn vào
giấy", "Người sống đống vàng", v.v.. Hoặc khi nói nếp nghĩ của phụ nữ khiến họ thấy họ phải sống
về tình anh em thì bên cạnh câu "Anh em kiến theo trật tự ấy mới phải lẽ. Vậy, một khi họ vui vẻ
giải nhất phận" lại có câu "Anh em như thể chân chấp nhận trật tự ấy, sống hết lòng vì chồng con
tay". Cách nói ấy linh động, biện chứng nhiều khi mà lại cho rằng thế là bị bóc lột, bị đè nén, phải
là cách nhìn nhận nhân tình thế thái, có thể hiểu giải phóng cho họ thì chẳng hóa ra lại làm một
cách này hoặc cách khác tuỳ theo hoàn cảnh. việc nực cười lắm sao? Tuy nhiên nói như vậy
Cách nói ấy lại xuất phát từ cách nhìn nhận rất không có nghĩa là phủ nhận cuộc đấu tranh giải
rõ ràng, rất thực tế sự việc do điều kiện, hoàn phóng phụ nữ nhưng đâu là thiên chức của phụ
cảnh tự nhiên và xã hội tạo ra. nữ và thế nào là giải phóng phụ nữ thì cần lý giải
Một quan niệm khác lại đưa ra ý kiến cho rằng cho xác đáng. Dù phải thừa nhận có trật tự trên
phụ nữ Việt Nam luôn bị đè nén, bị bóc lột; cần dưới trong quan hệ vợ chồng của người Việt nhưng
phải giải phóng phụ nữ để cho họ có thể tự do không thể phủ nhận mối quan hệ ấy nhiều khi đã
bình đẳng với nam giới. Thực chất của chuyện vượt ra ngoài các quy định cứng nhắc và vươn tới
"Chồng cày vợ cấy con trâu đi bừa", "Lệnh ông không cái cao cả.

53 54