Page 168 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 168
- Chú Văn, sao chuẩn bị đi ngoại giao mà bộ mặt cứ lầm lỳ
thế? Chú nhìn vào gương, thử cười lên xem nào.
Ngày 8/3, Võ Nguyên Giáp lên đường đi Hải Phòng, thay mặt
Chính phủ gặp người cầm đầu quân viễn chinh đã làm nổ ra cuộc
xung đột ở miền Nam nay lại được phép đem quân ra Bắc. Được
biết, chiều hôm trước, khi gặp ông Phan Mỹ, viên tướng Pháp này
đã nói những lời ngạo mạn, đại loại như: “Chúng tôi đã ra đi thì
chúng tôi cứ đến, dù có sự ưng thuận của các ông hay không”. Ông
Giáp biết rằng, sách lược Hoà để tiến đòi hỏi ông phải tự kiềm chế
lắm, khi gặp những câu nói đại loại như vậy. Ông cũng biết rằng
quân Pháp không thể đổ bộ vào Hải Phòng mà không có sự thỏa
thuận của Chính phủ ta và Bộ Chỉ huy quân đội Tưởng.
Một viên tướng đã đứng tuổi - mà sau này ta được biết đó là
Valuy - lên bến đón đại diện Chính phủ Việt Nam xuống một chiếc
canô đưa ra chiến hạm Xênêgale thả neo ở cửa sông Cấm. Cuộc đối
thoại với Tổng Chỉ huy Lơcle sau này được ông Giáp kể lại:
Sau cái bắt tay và mấy câu nghi lễ xã giao, với một giọng
không lấy gì làm nhã nhặn, Lơcle nói: “Tôi yêu nước Pháp. Tôi
muốn bất kỳ ở đâu danh dự của nước Pháp cũng được tôn trọng”.
Tôi thấy khó chịu, tự kiềm chế, đáp: “Tôi là một người cộng sản
chiến đấu cho độc lập của đất nước chúng tôi. Tôi nghĩ rằng những
người yêu nước chân chính bao giờ cũng biết tôn trọng lòng yêu
nước của những người khác”.
Không khí cuộc nói chuyện dịu dần. Tôi nhắc đến cuộc chiến
đấu cực kỳ anh dũng của nhân dân ta chống phátxít Nhật để tự
giải phóng khỏi xiềng xích nô lệ, rồi nói tiếp: “Ông đã từng chiến
đấu chống phátxít Đức, tất nhiên cũng có chỗ để chúng ta hiểu
nhau”.
Lơcle đưa tôi vào căn buồng khách của con tàu. Y giới thiệu
những sĩ quan có mặt. Cuộc trao đổi ý kiến tiếp tục. Lơcle hứa sẽ
cố giữ vững tình giao hảo Pháp - Việt. Y hay nhấn mạnh đến vai
166