Page 47 - 9786045773079
P. 47

Gặp cụ Lành, tôi cứ tưởng như mình được tiếp                                     nào đã được đền đáp bằng những điều lành. Còn
                 chuyện với một vị đồ nho. Có lẽ đây là một dịp để                                    những kẻ làm điều ác thì vẫn ngang nhiên sung
                 người đàn bà xứ Nghệ bộc lộ sự thông thái sâu kín                                    sướng. Lý thuyết của đạo Nho chỉ khuyên lớp người
                 của mình:                                                                            bị áp bức chờ đợi, chịu đựng, hàng phục. Nay bất
                     - Chưa bao giờ quan Cử gặp một câu hỏi như                                       chợt được nghe một câu hỏi như vậy, thầy đồ họ
                 vậy ở một cậu bé hơn mười tuổi, mới phóng học                                        Hoàng đã rất vui vì có một học trò mới mang trong
                                                                    1
                 được ít lâu. Ở các lớp học ngày xưa, người học trò                                   mình những suy nghĩ mới.
                 chỉ được hỏi nghĩa câu này là gì chứ không được hỏi                                     Từ đó thầy mời cậu Cung trọ lại nhà thầy để

                 tại sao nghĩa là thế này mà lại không là thế khác.                                   cùng học với Trông và Mọng.
                 Đến lúc này quan Cử mới gặp cậu Cung là một.                                            Cụ Nguyễn Thị Lành tiếp tục nói với chúng tôi
                     Đến giờ chơi, các bạn trẻ vây lấy cậu mà hỏi:                                    về mối quan hệ giữa những người bạn trẻ này:
                     - Ở trong Kinh, học trò cũng hay hỏi thầy thế à?                                    - Nể quan Cử, cậu Cung có ở lại dưới này ít lâu.
                     - Mình chưa rõ mấy vì chỉ mới học ở nhà. Nhưng                                   Trông và Mọng lâu nay chỉ ham câu cá bắt chim, ít
                 mình nghĩ, hỏi thầy giáo về cái mình chưa hiểu                                       tơ tưởng đến chuyện học. Cậu Cung thì khác. Cậu
                 hoặc không hiểu như thế là việc cần thiết. Thế mới                                   học say mê mà chơi cũng thả sức. Từ ngày có cậu
                 nói là “học hỏi”.                                                                    Cung bên cạnh, Trông và Mọng  đã tiến bộ rất
                     Quả vậy, với câu hỏi của cậu Nguyễn Sinh                                         nhiều. Quan Cử mừng lắm, ngài dạy bảo học trò
                 Cung, thầy giáo Hoàng Phan Quỳnh không bực                                           càng say sưa.
                 mình mà lại phấn khởi. Từ chỗ làm quan rồi bỏ                                           Rời lớp học ở Hữu Biệt, cậu Cung lại trở về làng

                 quan về dạy học, thực tế đủ giúp thầy nhận ra ý                                      Chùa, trở về với những thửa đất rộng, những vạt
                 nghĩa trong câu hỏi của cậu Cung.  Đi một  đoạn                                      ao và với Rú Chung quen thuộc.
                 đàng học một sàng khôn, với sức học tỏa nhanh, cậu
                 Cung quả đã có khối óc phát triển hơn hẳn so với
                 các bạn cùng lứa tuổi. Thầy nhận thấy mình và bà
                 con của mình đã làm biết bao nhiêu điều lành mà
                 ___________

                     1. Học vỡ lòng. Phóng học hay học phóng, chỉ việc phóng
                 nét chữ đầu tiên lên vở.

                                                                  45                                  46
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52