Page 48 - 9786045773079
P. 48
Gặp cụ Lành, tôi cứ tưởng như mình được tiếp nào đã được đền đáp bằng những điều lành. Còn
chuyện với một vị đồ nho. Có lẽ đây là một dịp để những kẻ làm điều ác thì vẫn ngang nhiên sung
người đàn bà xứ Nghệ bộc lộ sự thông thái sâu kín sướng. Lý thuyết của đạo Nho chỉ khuyên lớp người
của mình: bị áp bức chờ đợi, chịu đựng, hàng phục. Nay bất
- Chưa bao giờ quan Cử gặp một câu hỏi như chợt được nghe một câu hỏi như vậy, thầy đồ họ
vậy ở một cậu bé hơn mười tuổi, mới phóng học Hoàng đã rất vui vì có một học trò mới mang trong
1
được ít lâu. Ở các lớp học ngày xưa, người học trò mình những suy nghĩ mới.
chỉ được hỏi nghĩa câu này là gì chứ không được hỏi Từ đó thầy mời cậu Cung trọ lại nhà thầy để
tại sao nghĩa là thế này mà lại không là thế khác. cùng học với Trông và Mọng.
Đến lúc này quan Cử mới gặp cậu Cung là một. Cụ Nguyễn Thị Lành tiếp tục nói với chúng tôi
Đến giờ chơi, các bạn trẻ vây lấy cậu mà hỏi: về mối quan hệ giữa những người bạn trẻ này:
- Ở trong Kinh, học trò cũng hay hỏi thầy thế à? - Nể quan Cử, cậu Cung có ở lại dưới này ít lâu.
- Mình chưa rõ mấy vì chỉ mới học ở nhà. Nhưng Trông và Mọng lâu nay chỉ ham câu cá bắt chim, ít
mình nghĩ, hỏi thầy giáo về cái mình chưa hiểu tơ tưởng đến chuyện học. Cậu Cung thì khác. Cậu
hoặc không hiểu như thế là việc cần thiết. Thế mới học say mê mà chơi cũng thả sức. Từ ngày có cậu
nói là “học hỏi”. Cung bên cạnh, Trông và Mọng đã tiến bộ rất
Quả vậy, với câu hỏi của cậu Nguyễn Sinh nhiều. Quan Cử mừng lắm, ngài dạy bảo học trò
Cung, thầy giáo Hoàng Phan Quỳnh không bực càng say sưa.
mình mà lại phấn khởi. Từ chỗ làm quan rồi bỏ Rời lớp học ở Hữu Biệt, cậu Cung lại trở về làng
quan về dạy học, thực tế đủ giúp thầy nhận ra ý Chùa, trở về với những thửa đất rộng, những vạt
nghĩa trong câu hỏi của cậu Cung. Đi một đoạn ao và với Rú Chung quen thuộc.
đàng học một sàng khôn, với sức học tỏa nhanh, cậu
Cung quả đã có khối óc phát triển hơn hẳn so với
các bạn cùng lứa tuổi. Thầy nhận thấy mình và bà
con của mình đã làm biết bao nhiêu điều lành mà
___________
1. Học vỡ lòng. Phóng học hay học phóng, chỉ việc phóng
nét chữ đầu tiên lên vở.
45 46
