Page 76 - 9786045773079

Một bác nhìn cậu Cung mỉm cười: “Cậu này mới đến giặc Pháp triệt hạ và bắt đổi tên thành làng Lạc
đây mà thông thuộc tên rào, tên rú như là thổ Thiện. Làng có bị đốt phá nhưng rồi cây vườn lại
công”. Cụ Cường thở phào nhẹ nhõm, rồi nói: mọc, cửa nhà lại dựng. Tên làng chỉ đổi trên giấy tờ
- Anh ạ, hồi ấy tự thấy mình đói rách, những sổ sách. Người dân làng cậu ấm vẫn gọi tên làng
buổi đầu, tôi không dám lại gần cậu. Nhưng cậu thì mình là Trung Lễ.
khác, hễ thấy tôi là cậu khoát tay, gọi đến. Có lúc Cậu Cung trở lại Nam Đàn bằng con đường qua

cậu đón lấy em bé trên tay tôi bế giúp. Cậu cứ hỏi: đò Vĩnh Đại. Thân phụ của cậu thích đi như vậy
“Đã ăn cơm chưa? Cơm có no bụng không?”. Nhìn mặc dầu đường đi gặp nhiều cách trở.
thấy áo tôi rách, cậu vuốt sửa lại và bảo: “Bế em thì Từ bến đò Vĩnh Đại nhìn ra là một vùng trời
chóng rách áo, về nhà nhớ nhắc để mẹ vá cho”. nước bát ngát, bao la. Đó là ngã ba Chợ Tràng. Sông
Nghe chuyện cụ Cường, tôi nhớ ngay đến lời bà Lam từ đây thật rộng lòng no nước. Thuyền bè trăm
Chế ở Võ Liệt. Bà kể: ngả, sản vật trăm miền: ngô Cây Chanh, chè Đất
- Không chỉ riêng đối với chúng tôi. Cả anh Gay, mít Hương Sơn, bưởi Phúc Trạch, khoai Chợ
Phạm Thơi hồi đó là mõ làng, cậu Cung cũng cứ tôn Rộ, mía Nam Đàn, tơ lụa Chợ Hạ, giường tủ Thái
trọng như đối với những người cao sang khác. Căn Yên, cày cuốc Chợ Hồ, Chợ Trổ. Những khoang
nhà bé nhỏ của anh Thơi dù bên trong sạch sẽ mấy, thuyền đằm nặng, thuận gió xuôi buồm lướt đi bên
bởi cái tội vạ lây, cứ bị người ta dè bỉu, khinh miệt, cạnh những bè nứa, gỗ, giang, mây, củ nâu, mộc
chỉ có người như anh Thơi hay nghèo hơn thế mới nhĩ, của cải của núi, của ngàn. Những mảng bè nửa

lui tới. Thế nhưng cậu Cung thì cứ ra vào thăm hỏi chìm nửa nổi, tựa hồ trôi giạt lênh đênh mà thật
giúp đỡ anh Thơi như thường. vững chắc, đằm đã. Sông nhóm về đây sự giàu có
Xóm Đá Du Đồng cũng như thôn Hạ Võ Liệt, ở của quê hương.
đó mấy người đói nghèo, khổ tủi bỗng có ngày được
một người bạn nhỏ biết đến và nói với mình những
lời thân thương. Xóm Đá của bé Cường đã tiễn cậu
Cung vào một buổi chiều khi bóng núi Ngàn Trươi
đổ xuống cánh đồng Đức Thọ. Cậu đã băng Rú Miện
đi xuống làng Trung Lễ - quê cậu ấm Lê Ninh. Bởi
việc dấy quân Cần Vương của cậu ấm mà làng bị

73 74