Page 78 - 9786045773079
P. 78
“Ối thầy chánh, thầy phó ôi! Ối ông đội, ông cai
ôi. Các ông tha cho con tôi. Vợ nó bụng mang dạ
chửa mà trong nhà tiền hết gạo không. Anh nó đã
vì các ngài mà bỏ xác nơi rừng xanh núi đỏ. Tôi cắn
rơm, cắn cỏ lạy các ngài”.
AI ĐI LÊN CHỐN CỬA R O Bà lão theo đoàn phu mà đi, trông đã kiệt sức
lắm rồi nhưng vẫn cố kêu rống lên như vậy. Đáp lại
Đ ối với cậu Cung, bãi Dăm Chùa chưa bao giờ lời kêu van thảm thiết ấy là làn roi từ tay viên cai
phu mặt lạnh như tiền, vút lia lịa vào tấm thân già
rùng rợn hoang vắng như ngày ấy, một ngày
cuối năm 1904. Vì nơi đó đã vùi sâu xuống lòng đất nua, còm cõi.
người bà ngoại vô cùng kính yêu. Viên phó tổng đi sau cùng, quần cháo lòng đã
Không ai dỗ được cậu đi về. Bà An, dì ruột của đứt hết gấu, khăn đóng kéo trật ra sau gáy. Y cũng
cậu đã khản cả cổ, cất không lên tiếng. Bà muốn cầm một cành roi lăm lăm vút vút, miệng phả nồng
nói với cậu: “Cháu ơi, cháu đau đớn một thì dì đau nặc mùi rượu:
đớn mười, vì bà vạch ruột đẻ ra dì, đẻ ra mẹ cháu, - Không thoát được đâu các con ơi, trời thấp thì
song biết làm thế nào?”. Nhưng bà chỉ thốt ra được phải đi còng chứ biết làm sao!
mấy tiếng: “Thôi cháu ơi, trời tối thật rồi!”... là khóc Y cứ an ủi dọa dẫm đoàn phu theo tư tưởng bạc
òa lên. nhược như vậy. Cái chức phó tổng của y mới có từ
Cậu Cung phải theo dì mà đi về. Chốc chốc, cậu khi việc bắt phu ở các làng xã gặp nhiều khó khăn.
ngoái nhìn lại, nhưng nào có thấy bà đâu, bốn bề Thực dân phải cho đặt thêm một viên phó tổng nữa
quạnh vắng. gọi là “phó tổng tăng thiết” để đốc thúc truy nã
Bà ngoại qua đời, tổn thất ấy làm đổi thay lớn người bị bắt phu. Thôi thì những tên đó tha hồ
trong cuộc sống của cậu. Lâu nay thân phụ lấy cớ hoạnh họe dân, ăn hối lộ.
phải ở nhà phụng dưỡng mẹ già để từ chối việc đi Cậu Cung đứng sững lại. Cậu nhíu đôi lông
làm quan. Nay ông không còn viện được lý do gì mày, cắn chặt môi và ứa nước mắt. Trên con đường
nữa. Mà cảnh sống chung quanh thì thật đau lòng hàng tỉnh đi qua làng Sen này, lâu nay diễn ra biết
khôn xiết. bao cảnh tượng như vậy.
75 76