Page 128 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 128

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC                                                                       ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC



 Báo  Người  cùng  khổ  xuất  bản  từ  năm  1922.  Anh   rất tiếc. Cả nhà tôi hết sức quý mến anh Nguyễn. Duy có
 Nguyễn Ái Quốc đã đóng góp rất nhiều cho tờ báo. Anh   điều chúng tôi không bao giờ thấy anh nói chuyện về gia
 viết khoẻ, có số viết tới hai, ba bài. Toàn bộ những bài báo   đình, làng mạc quê hương anh. Chúng tôi cũng tránh hỏi
 của anh là bản án chủ nghĩa thực dân Pháp và là nguyện   vì biết anh hoạt động cách mạng, đời sống luôn luôn bị uy
 vọng giành độc lập tự do cho nhân dân Việt Nam và nhân   hiếp, có thể bị bắt bớ bất cứ lúc nào.
 dân các nước thuộc địa. Lời văn của anh sắc bén, tư tưởng   Bỗng  một  hôm,  vào  năm  1923  anh Nguyễn  đến  nhà
 của anh rõ ràng và mạnh mẽ: Đấu tranh đến cùng chống   chúng tôi và nói bằng một giọng lưu luyến:
 chủ nghĩa thực dân Pháp. Ở nhiều số, không những anh   - Hôm nay, tôi đến chào anh chị. Tôi sẽ đi xa một thời
 viết bài mà anh còn vẽ tranh châm biếm nữa để đả kích   gian và không có dịp được gặp anh chị nữa. Xin chào anh
 chế độ thực dân. Tất cả những bài và tranh ký tên Nguyễn   chị và cháu ở lại mạnh khoẻ và anh cho tôi gửi lời chào
 Ái Quốc trên báo Người cùng khổ mang một màu sắc đặc   các đồng chí trong hội liên hiệp..." .
                                                1
 biệt: đó là tinh thần đấu tranh cách mạng triệt để và quyết
                                          *
 tâm chống chủ nghĩa thực dân. Xem và đọc những bài và
                                         *     *
 tranh  đó  người  ta  thấy  rõ  tác  giả  có  một  tinh  thần  tiến
                 "... Tháng 7 năm 1922, tôi vừa đi Nam Mỹ về thì gặp
 công rất chủ động và rất thông minh.
             một đồng chí người Pháp phụ trách công đoàn cho xem
 Dạo ấy, anh Nguyễn là người không có gia đình. Còn
 tôi thì đã lập gia đình. Tôi lúc đó có bàn giấy trạng sư ở số   mấy tờ báo Người cùng khổ do ông Nguyễn Ái Quốc làm.
             Tôi  đọc  mê  man,  ngốn  ngấu,  người  rần  rật  như  có  lửa
 nhà 10b, phố Po Roayan, Pari. Cả gia đình tôi coi anh như
 người  thân  trong  nhà  và  nhiều  lần  giữ  anh  lại  ăn  cơm.   đốt bên trong. Đọc xong liền vùng chạy đi tìm anh em
             mình  đọc  nghe  chung.  Cả  lũ  chúng  tôi  ai  cũng  ứa  hai
 Anh giản dị, tự nhiên, vui tính. Anh gọi vợ tôi: "Bà chị của
             hàng nước mắt. Những bài báo ngắn gọn sao lại có thể
 tôi". Anh gọi con gái tôi, Êlian là "cháu". Anh ăn uống ít và
 tôi có cảm tưởng anh là một người không đòi hỏi gì nhiều   khuấy động tâm hồn, tâm hồn của người mất nước, của
             người lao khổ bị áp bức, bóc lột đến như thế. Những bài
 trong sinh hoạt. Một hôm anh đưa đến tặng gia đình tôi
             báo đọc lên cứ thúc người ta hành động. Nhưng chúng tôi
 một cái chiêng bằng đồng đường kính chừng 50cm và một
 lư hương cũng bằng đồng. Những vật kỷ niệm quý giá đó   __________

 tôi để ở nhà. Nhưng đến năm 1927 tôi về Goađơlúp, 13
                 1. Xem Luật sư Mác Clanvin Blôngcau: "Người bạn tốt của các dân
 năm sau mới trở sang Pari thì những vật đó đã mất. Tôi
             tộc thuộc địa", trong Bác Hồ ở Pháp, Sđd.
    125       126
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133