Page 149 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

phương Tây, đặc biệt là nước Pháp là trung tâm văn hoá lớn của thời đại, đã có
những bước tiến dài trên con đường văn minh. Đến với nước Pháp và phương
Tây tức là đến với một loại hình văn minh mới, văn minh công nghiệp mà các

nước phương Đông trên con đường phát triển của mình còn thiếu hụt, rất cần
1
được bổ sung mới theo kịp trào lưu tiến hoá chung trong cộng đồng nhân loại.
Với sự sáng tạo và đúng đắn trong việc xác định sang phương Tây tìm
đường cứu nước - Nguyễn Tất Thành đã vượt qua phương thức chống giặc, cứu
nước theo tư tưởng “tôn quân” có chiều dài hàng ngàn năm lịch sử. Người thanh
niên yêu nước ấy đã nhận thức và vượt qua lập trường dân chủ tư sản ở Việt
Nam, Anh khát khao vươn tới đỉnh cao văn minh và trí tuệ nhân loại, muốn học
hỏi để thực hiện mục tiêu giải phóng dân tộc.
Đi nhiều nơi, lao động để sống, để học tập, để hoạt động cách mạng,
Nguyễn Tất Thành đã tích lũy được rất nhiều bài học mà nếu chỉ ở trong nước sẽ
không thể tìm thấy được. Quá trình sống và làm công ở nhiều nước tư bản lớn
như: Pháp, Mỹ, Anh, Đức, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, v.v.. vừa làm thuê kiếm

sống, vừa tự học, Nguyễn Tất Thành đã tự trang bị cho mình vốn hiểu biết khá
tường tận về chủ nghĩa thực dân và thuộc địa của chúng; nắm khá rõ diễn biến
tình hình thế giới. Đề cập tới vấn đề này, nhà nghiên cứu phương Tây B.Fall
nhận xét: “Hồ Chí Minh là người có học thức uyên thâm, nhưng Người còn
phẩm chất rất đặc biệt, thật sự tuyệt vời là sự phát triển cao của minh triết vô
ngôn, minh triết hành động. Tất cả các phẩm chất ban đầu được hình thành, phát
triển nhờ có sự ra đi tìm đường cứu nước nó là cơ sở vững chắc cho cương vị
cao nhất của Đảng, Nhà nước mà Bác Hồ có sau này. Nếu thiếu nền móng và sự
lan toả các giá trị của lãnh tụ vĩ đại của giai đoạn ban đầu này khó có sự thành
công ở sự phát triển cao hơn. Và hơn thế, các tri thức khoa học và năng lực sáng

tạo trong thực tiễn của một lãnh tụ cách mạng có vai trò đặc biệt trong đánh giá
tầm dân tộc và quốc tế. Cũng có thể xem đó như sự ra đi để đem về một hệ
thống tri thức khoa học, một hệ giá trị văn hoá để có nhận thức và phương pháp
2
cứu nước và xây dựng đất nước” .
Thứ ba, sự sáng tạo và lựa chọn đúng đắn cách thức ra đi tìm đường cứu
nước của Nguyễn Tất Thành là tiền đề cho sự khởi đầu của thời kỳ phát huy sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để giải phóng dân tộc.
Nhận thức được đòi hỏi thực tiễn của phong trào yêu nước Việt Nam, với
cách thức ra đi sáng tạo và hết sức khoa học - Đây chính là tiền đề để Nguyễn
Tất Thành có những hoạt động làm cho những người cộng sản trên thế giới biết
đến và từng bước có hiểu biết cụ thể về thuộc địa. Đồng thời, nhân dân lao động
__________
1. Dẫn theo PGS. TS. Phạm Ngọc Anh: Kỷ yếu hội thảo kỷ niệm 100 năm ngày Bác Hồ ra đi tìm
đường cứu nước, Nxb. Chính trị - Hành chính, Hà Nội, 2011, tr. 226.
2. Dẫn theo GS, TS, NGND Lê Văn Quang: Kỷ yếu hội thảo kỷ niệm 100 năm ngày Nguyễn Tất
Thành ra đi tìm đường cứu nước, Học viện Kỹ thuật Quân sự, Hà Nội, 2011, tr. 171, 172.

147