Page 562 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Nguyễn Tất Thành tuy rất khâm phục tinh thần yêu nước của các cụ Phan Bội
Châu, Phan Châu Trinh, Hoàng Hoa Thám nhưng không hoàn toàn tán thành
cách làm của các cụ, bởi anh cho rằng con đường cứu nước của các cụ không

còn phù hợp với thời đại và thực tiễn Việt Nam. Theo Người, “Cụ Phan Bội
Châu sang Nhật, sau sang Trung Quốc. Ở nước ngoài, Cụ kêu gọi nhân dân Việt
Nam làm cách mạng… Cụ Phan Bội Châu hy vọng Nhật giúp đỡ để đuổi Pháp.
1
Điều đó rất nguy hiểm, chẳng khác gì đưa hổ cửa trước, rước beo của sau” . “Cụ
Phan Châu Trinh mở trường học, bí mật truyền bá chủ nghĩa yêu nước… Cụ chỉ
yêu cầu người Pháp thực hiện cải lương, chẳng khác gì xin giặc rủ lòng
2
thương” . “Cụ Hoàng Hoa Thám còn thực tế hơn, vì trực tiếp đấu tranh chống
3
Pháp. Nhưng theo lời người ta kể thì Cụ còn nặng cốt cách phong kiến” . Chính
vì vậy, khác với các bậc tiền bối đang ngoảnh nhìn về phương Đông với sự
ngưỡng mộ “người anh cả da vàng Nhật Bản”, một đế quốc mới ở châu Á đã
chiến thắng nước Nga Sa Hoàng năm 1905, hay ngưỡng vọng bác sĩ Tôn Dật
Tiên (Tôn Trung Sơn) với chủ nghĩa Tam dân nổi tiếng và cách mạng Tân Hợi

năm 1911 ở Trung Quốc thì chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành đã quyết định
tìm đường sang phương Tây. Trước tiên, Người đến nước Pháp - nơi sản sinh ra
những tuyên ngôn đẹp đẽ “Tự do - Bình đẳng - Bác ái” đã từng làm rung động
lòng mình khi còn ở tuổi thiếu niên. Nguyễn Tất Thành muốn đến tận nơi sinh ra
những lý tưởng tốt đẹp đó để tìm hiểu xem làm sao người Pháp có được Tự do -
Bình đẳng - Bác ái… Nguyễn Tất Thành đã quyết định chọn phương Tây chứ
không phải sang phương Đông với mong muốn: “Tôi muốn ra nước ngoài, xem
nước Pháp và các nước khác. Sau khi xem xét họ làm thế nào, tôi sẽ trở về giúp
đồng bào ta”.
Với ý định đó, sau khi rời Huế vào Phan Thiết dạy học một thời gian, đầu

năm 1911, Nguyễn Tất Thành vào Sài Gòn xin vào Trường Bách nghệ. Ít lâu sau,
với cái tên Văn Ba, Người xin làm phụ bếp trên tàu Đô đốc Latusơ Tơrêvin.
Ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành rời Tổ quốc thân yêu ra đi. Khi rời bến cảng
Nhà Rồng tìm đường cứu nước, người thanh niên Nguyễn Tất Thành chỉ nung
nấu một quyết tâm cháy bỏng: “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi,
đấy là tất cả những gì tôi muốn, đấy là tất cả những gì tôi hiểu”. Hành trang của
Người mang theo không có gì ngoài lòng yêu nước, đôi bàn tay lao động và khát
vọng giải phóng dân tộc.

3. Quyết định lựa chọn đem sức ta mà giải phóng cho ta, không trông
chờ vào sự giúp đỡ từ bên ngoài
__________
1. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Nxb. Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2005, tr.13-14.
2. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Sđd, tr.13-14.
3. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Sđd, tr.13-14.

560