Page 572 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 572
TỪ BÀN VỀ TINH THẦN PHÁP LUẬT CỦA MONTESQUIEU
VÀ KHẾ ƯỚC XÃ HỘI CỦA ROUSSEAU ĐẾN TƯ TƯỞNG NHÀ NƯỚC
PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CỦA HỒ CHÍ MINH
ThS. NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN
ThS. NGUYỄN THỊ THU
Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh
Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống các quan điểm toàn diện và sâu sắc về
những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Và một trong những vấn đề cơ
bản của cách mạng Việt Nam là đấu tranh giành độc lập dân tộc, thiết lập một
chính quyền mới trong đó người dân được là chủ và làm chủ. Trong quá trình
hoạt động cách mạng, Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh đã dành nhiều công sức để
nghiên cứu, khảo sát, tìm tòi một mô hình nhà nước sao cho phù hợp với đặc
điểm, thực tiễn của Việt Nam. Trên hành trình này, Người đã tiếp cận với những
giá trị lý luận và nhiều mô hình nhà nước trên thế giới. Trong đó, Nguyễn Ái
Quốc đã tiếp cận, nghiên cứu hệ giá trị tư tưởng lý luận của giai cấp tư sản, mô
hình nhà nước của các nước tư bản. Điểm khác biệt thể hiện bản lĩnh chính trị
của người An Nam trẻ yêu nước lúc bấy giờ là Người đã tìm đọc, nghiên cứu lý
luận của nhà nước tư sản, của chính quyền thực dân Pháp ngay giữa trái tim của
nước Pháp. Bằng phương pháp luận biện chứng của chủ nghĩa Mác-Lênin,
Người đã kế thừa những giá trị tư tưởng tích cực về xây dựng nền dân chủ của
Tây phương. Trong đó, không thể không kể tới hai tác phẩm của hai nhà triết
học khai sáng Pháp Bàn về tinh thần pháp luật của Montesquieu và Khế ước xã
hội của Rousseau, Nguyễn Ái Quốc đã đọc, nghiên cứu và vận dụng vào việc
xây dựng chính quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân ở Việt Nam.
1. Bàn về tinh thần pháp luật của Montesquieu, Khế ước xã hội của
Rousseau
Charles de Secondat Montesquieu (1689-1755) và Jean Jacques Rousseau
(1712-1778) là những nhà triết học khai sáng vĩ đại của Pháp thế kỷ XVIII.
Cùng với các nhà tư tưởng khác, các ông đã đưa phong trào khai sáng phát triển
đến đỉnh cao, mở đường cho sự thắng lợi của Đại cách mạng Pháp năm 1789
đồng thời đóng góp những giá trị lý luận to lớn vào kho tàng tư tưởng chính trị -
pháp lý của nhân loại. Những giá trị đó được kết tinh trong hai tác phẩm xuất
sắc được xem là những viên ngọc sáng trong kho tàng khoa học xã hội, đó là
570