Page 631 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 631
cũng như nhằm phá vỡ sự căng thẳng, bế tắc giữa hai phái đoàn tại Hội nghị
đàm phán, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ động mở những cuộc tiếp xúc với các
đại diện Chính phủ Pháp, cố gắng đạt được một sự thỏa thuận, cũng từ đây nổi
bật vai trò, bản lĩnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong cuộc đấu tranh ngoại giao
nhằm bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc, ngăn chặn một cuộc chiến tranh phi
nghĩa xảy ra. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần hội đàm với Thủ tướng Pháp
Bidault và Bộ trưởng Pháp quốc Hải ngoại Marius Moutet nhằm giải quyết sự bế
tắc của Hội nghị Fontainebleau. Bên cạnh đó, để tranh thủ sự đồng tình và ủng
hộ của Đảng Cộng sản Pháp, ngày 13/8/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Pháp, yêu cầu mời tất cả các đồng chí Bộ trưởng là
đảng viên Đảng Cộng sản tới dự phiên họp Hội đồng Chính phủ Pháp vào ngày
14/8/1946 để thảo luận vấn đề Đông Dương. Người nhấn mạnh “Số phận Việt
1
Nam tùy thuộc nhiều vào cuộc thảo luận đó” . Cũng trong ngày 13/8/1946, Chủ
tịch Hồ Chí Minh trả lời phỏng vấn báo Franc - Tireur, Người tuyên bố: “Tôi
không muốn trở về Hà Nội tay không. Tôi muốn khi trở về nước sẽ đem về cho
nhân dân Việt Nam những kết quả cụ thể với sự cộng tác chắc chắn mà chúng
2
tôi mong đợi ở nước Pháp” .
Trước những cố gắng hàn gắn mối quan hệ giữa hai nước và thiện chí của
Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong Chính phủ Pháp đã xuất hiện xu hướng muốn điều
đình và hợp tác với Chính phủ Hồ Chí Minh. Bộ trưởng Pháp quốc Hải ngoại
Marius Moutet cho rằng: “việc thực hiện hợp tác sẽ không dễ dàng gì nhưng còn
3
hơn là phát động một cuộc chiến tranh tốn kém về mọi mặt” . Tuy nhiên, quan
điểm này đã vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ của phái chủ chiến trong Chính phủ
Pháp, chủ trương sử dụng sức mạnh quân sự, không cần đàm phán. Trước tình
hình này, để tỏ rõ thiện chí hòa bình của Việt Nam, để tranh thủ thêm thời gian
hòa bình chuẩn bị lực lượng cho cuộc kháng chiến sắp tới, rạng sáng ngày
15/9/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí với Bộ trưởng Pháp quốc Hải ngoại
Marius Moutet bản Tạm ước. Bản Tạm ước gồm có 11 điều khoản, quy định
Việt Nam thừa nhận những quyền lợi kinh tế, văn hóa của Pháp ở Việt Nam;
phía Pháp phải đình chiến và tôn trọng tự do dân chủ ở Nam Bộ. Hai bên cùng
nhau thỏa thuận sẽ mở lại cuộc đàm phán, chậm nhất là vào tháng 01/1947 để đi
đến một hiệp ước toàn diện cuối cùng.
Ngày 17/9/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh rời nước Pháp lên đường về nước,
kết thúc chuyến đi thăm hữu nghị nước Pháp kéo dài ba tháng, kể cả hành trình
là bốn tháng mười ngày. Chuyến đi thăm nước Pháp của Chủ tịch Hồ Chí Minh
là hoạt động ngoại giao cấp nhà nước đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ
__________
1. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t. 3, tr. 256.
2. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t. 3, tr. 256.
3. Nguyễn Trọng Hậu, Hoạt động đối ngoại của nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa thời kỳ
1945-1950, Sđd, tr. 121.
629