Page 635 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 635
quyết tâm “phải đi ra nước ngoài xem cho rõ. Sau khi xem xét họ làm ăn ra
1
sao, tôi sẽ trở về giúp đồng bào tôi” .
Ngày 05/6/1911, từ cảng Sài Gòn, người thanh niên trẻ Nguyễn Tất Thành,
2
với tên Văn Ba, đã lên tàu Amiran Latusơ Tơrêvin rời Việt Nam . Từ đây,
Người bắt đầu hành trình 30 năm bôn ba hải ngoại tìm đường cứu nước (1911-
1941). Trên hành trình đó, Người đã đi qua 3 đại dương, 4 châu lục và gần 30
3
quốc gia trên thế giới . Có những quốc gia Người chỉ ghé qua theo lịch trình của
tàu, cũng có những quốc gia Người đã lưu lại lâu hơn để tìm hiểu và hoạt động.
Trong số đó, nước Mỹ là nơi Người lưu lại tuy không lâu (từ cuối năm 1912 đến
đầu năm 1913) nhưng đã để lại dấu ấn khá sâu sắc trong cuộc đời và sự nghiệp
hoạt động cách mạng của Người.
4
Cuối năm 1912, Người đến Mỹ . Cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân
dân Bắc Mỹ và tên tuổi của Washington, Thomas Jefferson, Lincoln đã thu hút
sự chú ý của Người. Tại đây, Người vừa làm thuê để kiếm sống vừa tranh thủ
thời gian tìm hiểu về lịch sử, văn hóa, xã hội và đời sống người dân Mỹ. Ban
đầu, Người ở New York, làm thuê cho một gia đình trồng nho ở Brooklyn
5
(ngoại ô New York) ; sau đó chuyển đến Boston, làm thợ làm bánh ở khách sạn
6
Omni Parker …
Tranh thủ thời gian rảnh rỗi, Người đã đi thăm nhiều nơi để tìm hiểu cuộc
sống của người dân Mỹ. Đặc biệt, Người đã đến khu Harlem để tìm hiểu về đời
sống và cuộc đấu tranh chống phân biệt chủng tộc của người da đen trên đất Mỹ.
Người đã rất xúc động khi chứng kiến cuộc sống khổ cực và bất công của những
người da đen nơi đây. Hình ảnh về tình cảnh khốn khổ của người da đen trên đất
Mỹ, về “hành hình kiểu Linsơ”, về hoạt động của đảng 3K, về những cuộc đấu
tranh của công nhân Mỹ in sâu trong tâm trí Người. Để rồi hơn mười năm sau đó,
năm 1924, Người đã viết các bài báo Hành hình kiểu Linsơ, Đảng Ku Klux Klan
lên án nạn phân biệt chủng tộc, tội ác man rợ của người da trắng đối với người
da đen và cả đối với những người da trắng ủng hộ cuộc đấu tranh của người da
đen ở nước Mỹ, phần nào phơi bày bản chất của giai cấp tư sản thống trị ở Mỹ.
Mở đầu bài báo Hành hình kiểu Linsơ, Người chỉ rõ: “Điều mà mọi người
có lẽ không biết là người da đen châu Mỹ, tiếng rằng đã được giải phóng 65
__________
1. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t. 1, tr. 30.
2. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t. 1, tr. 29.
3. http://xaydungdang.org.vn/Home/thoisu/2010/2504/Ky-niem-lan-thu-99-Ngay-Bac-Ho-ra-di-
tim-duong.aspx
4. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t. 1, tr. 36.
5. Nhiều tác giả, 79 câu hỏi về hoạt động của Bác Hồ ở nước ngoài (1911-1941), Nxb. Trẻ, Tp.
Hồ Chí Minh, 2007, tr. 21.
6. Võ Văn Lộc, Bác Hồ với nước Mỹ (1911-1954), Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội,
2020, tr. 13.
633