Page 72 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 72

gánh chịu. Điều này tạo cho Người quyết tâm “tìm xem những gì ẩn giấu đằng
                                          1
                      sau những chữ ấy” .
                            Năm 1906, Nguyễn Tất Thành nghỉ học ở Vinh theo cha vào Huế lần thứ
                      hai và học lớp dự bị ở Trường tiểu học Pháp - Việt tỉnh Thừa Thiên. Tháng
                      4/1908, Người tham gia các cuộc đấu tranh chống thuế của đồng bào do phong
                      trào Duy Tân phát động với vai trò là thông ngôn. Tháng 8 năm đó, Người học
                      lớp trung đẳng tại Trường Quốc học Huế. Đây là điều kiện để Người tiếp thu
                      thêm những kiến thức về văn hóa và thành tựu của nền đại công nghiệp Tây Âu
                      mà chủ yếu là Pháp.
                            Cuối năm 1909, Nguyễn Tất Thành theo cha vào Bình Định và ở tại gia
                      đình ông Phạm Ngọc Thọ để tiếp tục theo học chương trình “Cours supérieur”
                      tại  Trường  Pháp  -  Việt  Quy  Nhơn  trong  một  thời  gian  ngắn.  Tháng  1/1910,
                      trong khi người anh trai theo cha về kinh thì Nguyễn Tất Thành đã ở lại tìm
                      đường vào Nam. Quyết định này của Người đã đánh dấu bước ngoặt lớn trong tư

                      tưởng của một người trí thức trẻ. Nó chứng tỏ sự trưởng thành về cơ bản trong
                      những suy nghĩ và việc làm chủ bản thân trên con đường thực hiện chí hướng và
                      lý  tưởng  của  mình.  Để  thực  hiện  hoài  bão  Nam  tiến  của  mình,  Nguyễn  Tất
                      Thành vừa làm mọi việc để trang trải cho cuộc hành trình vừa tranh thủ học hỏi
                      để tích lũy thêm kinh nghiệm và cái chính là tìm được tàu để ra nước ngoài.
                      Cuối tháng 8/1910, Người dừng chân ở Phan Thiết (Bình Thuận) làm trợ giáo
                      môn thể dục ở trường Dục Thanh. Tại đây, Nguyễn Tất Thành được tiếp xúc và
                      gặp gỡ nhiều sĩ phu yêu nước như: Trương Gia Mô, Hồ Tá Bang, Nguyễn Trọng
                      Lội, Nguyễn Quý Anh… - những nhà sáng lập và điều hành Công ty Liên Thành,
                      và nhận được nhiều sự giúp đỡ của các vị này trong hành trình vào Sài Gòn giai

                      đoạn tiếp theo.

                            2. Sài Gòn - bước đệm cho quyết định ra đi tìm đường cứu nước của
                      Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh

                            Khoảng đầu tháng 2/1911, được sự giúp đỡ của ông Trương Gia Mô và ông
                      Hồ Tá Bang, Nguyễn Tất Thành nghỉ dạy ở Phan Thiết và vào Sài Gòn. Tới Sài
                      Gòn, Người được bố trí sống tại nhà ông Lê Văn Đạt - một người bà con bên mẹ
                      của cụ Trương Gia Mô. Sau đó, Người ở tại các chi nhánh của Liên Thành tại số
                      3, đường Tổng Đốc Phương (nay là số 5, Châu Văn Liêm), số 128 Khánh Hội…
                            Sài Gòn lúc này rộng lớn và sầm uất hơn gấp nhiều lần so với những vùng
                      đất Nguyễn Tất Thành đã đi qua. Người đã tận mắt chứng kiến những cảnh sống
                      xa hoa, ăn chơi sa đọa, cảnh bạo ngược của bọn lính người Âu và quan cai trị tay
                      sai. Người thấy rõ bộ máy cai trị, bóc lột tinh vi của tư bản Pháp. Chính sách
                      thuộc địa đã tạo điều kiện cho người Pháp tự do cướp đất quanh Sài Gòn để


                      __________
                            1. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, t. 1, tr. 30.


                                                                70
   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77