Page 75 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 75

Như đã đề cập ở phía trên, khẩu hiệu “Tự do, Bình đẳng, Bác ái” và lịch sử cận
                      đại của Pháp mà Nguyễn Tất Thành đã được học ở trường Pháp - Việt trước đó
                      đã có tác dụng thúc đẩy Người lựa chọn Pháp, lựa chọn Âu châu cho hành trình

                      cách mạng của mình. Và chắc hẳn, Sài Gòn, khi ấy đã là thương cảng lớn nhất
                      nước ta, là thành phố tuy là thuộc địa mà có nhiều ngành công nghiệp nhất cả
                      nước, nơi đã được Pháp đầu tư, xây dựng được ví như “Hòn ngọc Viễn Đông”
                      và những thực tế mà Nguyễn Tất Thành được chứng kiến lúc bấy giờ càng thôi
                      thúc Nguyễn Tất Thành hiện thực hóa mong muốn sang Pháp của mình. Về vấn
                      đề này, tác giả Trần Bạch Đằng đã nhận định: “Hẳn là tình hình kinh tế xã hội
                      Sài Gòn có kích thích thêm Nguyễn Tất Thành vốn sẵn ý chí đi Âu Mỹ “Xem
                                                                                         1
                      xét họ làm như thế nào” để rồi “trở về giúp đồng bào chúng ta” .
                            Với một số ý kiến nghi ngại về mục đích đi ra nước ngoài của Nguyễn Tất
                      Thành - Hồ Chí Minh vào năm 1911, linh mục Trương Bá Cần, lúc bấy giờ ở
                      Sài Gòn đã viết: “tất cả cuộc đời của một vĩ nhân, kể cả những biến cố lúc đầu,
                      thường được nhìn qua lăng kính của sự thành công… Hai mươi tuổi đầu rời quê

                      hương,  mang  trong  lòng  tâm  sự  của  một  kẻ  mất  nước,  thấy  bất  lực  trên  quê
                      hương, thấy không tin ở sự viện trợ của các nước Á Châu, Nguyễn Tất Thành ra
                      đi có thể vì thất vọng, có thể vì muốn tìm một giải pháp cho quê hương, điều
                      chắc chắn là trong đầu óc người trai biệt xứ luôn có một sự tìm kiếm. Đi tới đâu
                      cũng nhận xét, cũng ghi chép, cũng tìm bạn, cũng gây ý thức. Một người tha
                      phương cầu thực chắc chắn không thể sớm có những ý thức và hành động như
                           2
                      thế” . Giáo sư Trần Văn Giàu cũng đã đồng ý với lập luận này: “Năm 1911,
                                                                          3
                      Nguyễn ra đi với mục đích tìm đường cứu nước” .
                            Chỉ  với  bốn  tháng  ngắn  ngủi  ở  đất  Sài  Gòn  (từ  tháng  2  đến  đầu  tháng
                      6/1911) Nguyễn Tất Thành đã trang bị được những hành trang thiết yếu về vật

                      chất, tinh thần, phương tiện phục vụ cho hành trình ra đi của mình. Với những gì
                      tiếp nhận được, Sài Gòn đã trở thành nơi đánh dấu sự chín muồi cả về nhận thức
                      lẫn  hành  động  để  Nguyễn  Tất  Thành  thực  hiện  lựa  chọn  của  mình.  Ngày
                      4/6/1911,  Nguyễn  Tất  Thành  lấy  tên  là  Văn  Ba  rời  phân  cuộc  Liên  Thành
                      thương  quán  xuống  tàu  của  Pháp  mang  tên  Amiral  Latouche  Tréville.  Ngày
                      5/6/1911, con tàu rời thương cảng Sài Gòn đưa người thanh niên Việt Nam yêu
                      nước ra đi tìm con đường giành độc lập tự do cho dân tộc. Trong tác phẩm Địa
                      chí văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh, các tác giả đã nhận định về sự kiện này:
                      “Ở  Sài  Gòn, năm  1911 xảy  ra  một  việc, đương  thời  là nhỏ,  rất  bình  thường,
                      không ai biết đến, nhưng về sau nó sẽ là một thời điểm quan trọng trong lịch sử
                      __________
                            1. Trần Văn Giàu - Trần Bạch Đằng, Địa chí văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh, Nxb. Thành phố
                      Hồ Chí Minh, 1998, tr. 340.
                            2. Phan Ngọc Liên, Hồ Chí Minh những chặng đường lịch sử, Nxb. Hải Phòng, 2005, tr. 70.
                            3. Trần Văn Giàu, Sự phát triển của tư tưởng ở Việt Nam từ thế kỷ XIX đến cách mạng Tháng
                      Tám, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 1993, tr. 20.


                                                                73
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80