Page 77 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 77

BÌNH THUẬN TRONG HÀNH TRÌNH TÌM ĐƯỜNG CỨU NƯỚC

                                                 CỦA NGUYỄN TẤT THÀNH



                                                                 ĐẶNG VĂN HƯNG
                                              Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh Bình Thuận


                            Bình Thuận, mảnh đất cuối cùng của vùng cực Nam Trung bộ, vinh dự và
                      tự hào là nơi người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã dừng chân, dạy
                      học tại Trường Dục Thanh, thị xã Phan Thiết trước khi ra nước ngoài trong hành

                      trình đi tìm đường cứu nước.

                            1. Bình Thuận những năm đầu thế kỷ XX

                            Sự thất bại của phong trào Cần Vương (1885-1888) đã chấm dứt thời kì
                      đấu tranh giành độc lập dân tộc theo khuynh hướng cứu nước phong kiến. Tình
                      hình Bình Thuận cũng như những nơi khác nói chung trở nên im ắng trong nhiều
                      năm liền. Tuy vậy, tin tức hoạt động của các phong trào yêu nước theo khuynh
                      hướng dân chủ tư sản ở miền Bắc và miền Trung lan truyền vào Bình Thuận,
                      như phong trào Đông Du (1904-1908) với tổ chức Duy Tân Hội do chí sĩ Phan
                      Bội Châu lãnh đạo, hay phong trào Đông Kinh nghĩa thục (1907) do các sĩ phu
                      Lương Văn Can, Nguyễn Quyền... phụ trách, ngày càng thu hút sự chú ý của dư
                      luận, đặc biệt là tầng lớp tiểu tư sản, viên chức tại Bình Thuận.

                            Cùng  thời  gian  này,  một  phong  trào  yêu  nước  đã  thực  sự  phát  huy  ảnh
                      hưởng sâu rộng trên vùng đất Bình Thuận, đó là phong trào Duy Tân (1906-
                      1908), với nội dung vận động cải cách văn hóa, xã hội, kinh tế, kết hợp động
                      viên tinh thần yêu nước, do các chí sĩ Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Trần
                      Quý Cáp... khởi xướng và chủ trì.
                            Với vị trí địa lý bản lề có ý nghĩa chiến lược quan trọng trong cuộc kháng
                      chiến  chống  thực dân  Pháp,  Bình  Thuận  là  mảnh đất  giàu truyền  thống  cách
                      mạng và là nơi gặp gỡ của các sĩ phu yêu nước để bàn bạc kế sách làm cách
                      mạng. Năm 1905, ba chí sĩ Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng và Trần Quý
                      Cáp đã có mặt tại Bình Thuận để tìm những người cùng chí hướng, bàn tính việc
                      thành  lập  các  công  ty,  hiệp  hội  nhằm  chấn  hưng  công  nghiệp  bản  xứ,  tuyên
                      truyền tư tưởng yêu nước, mở mang dân trí cho nhân dân theo chủ trương “khai

                      dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh”. Tại Bình Thuận, các chí sĩ đã tiếp xúc với


                                                                75
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82