Page 519 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần thứ hai: T I NĂNG QUÂN SỰ XUẤT CHÚNG, CỐNG HIẾN ĐẶC BIỆT XUẤT SẮC...

Sau khi hoãn chuyến đi Diên An, Võ Nguyên Giáp cùng các đồng chí
cách mạng về đến Quế Lâm vào cuối tháng 6/1940, nhưng đến đầu tháng

10/1940, Nguyễn Ái Quốc mới về đến đây. Tại đây, các đồng chí liên lạc với
Biện sự xứ của Bát lộ quân Quế Lâm, nhờ họ tạo điều kiện giúp đỡ, đặc biệt
là tổ chức các buổi nói chuyện với các nhà báo để tranh thủ giới thiệu về cách

mạng Việt Nam. Nhờ vậy, đồng chí Võ Nguyên Giáp và Phạm Văn Đồng
nắm được việc Lý Tế Thâm tiết lộ thông tin quân Tưởng theo lệnh của Đồng
minh sắp vào Đông Dương (Hoa quân nhập Việt), kịp thời báo cáo với
Nguyễn Ái Quốc, được Người khẳng định ngay: “Hiện nay chỉ có Hồng quân

Liên Xô và Hồng quân Trung Quốc mới là những quân đội anh em, mới là
đồng minh thực sự của ta. Còn quân đội Tưởng Giới Thạch dù có vào Việt
Nam để đánh Nhật cũng chỉ là đồng minh tạm thời, về bản chất chúng vẫn

là kẻ thù... Chúng nó không vào Việt Nam càng tốt cho ta hơn” . Bởi lẽ trong
1
cuộc hợp tác Quốc - Cộng, bên ngoài nó ra vẻ kháng Nhật, nhưng bên trong
thì tìm cách diệt Cộng. Từ đó, các đồng chí của ta có thêm nhận thức, hành
động thích hợp để cảnh giác, kịp thời đối phó với âm mưu của quân Tưởng.

Khi ở Quế Lâm xảy ra “sự biến Giang Nam”, quân đội Trung Hoa dân
quốc thay đổi thái độ, tiến hành khủng bố, tịch thu sách báo, cấm sinh hoạt
thư điếm, có những hành động tấn công cộng sản. Hơn nữa, nhận thấy nếu

để các đồng chí ta hoạt động ở Quế Lâm lâu có thể bị lộ, nên Nguyễn Ái Quốc
về Tĩnh Tây để khi cần về nước cho thuận tiện. Trong thời gian ở Quế Lâm,
đồng chí Võ Nguyên Giáp có tham góp ý kiến về thành lập Mặt trận Việt
Nam độc lập đồng minh. Về việc đó, sau này Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết:
“Trong những ngày ở Quế Lâm, có lần Bác bàn với chúng tôi: Trước tình

hình mới, vấn đề đoàn kết toàn dân giải phóng dân tộc càng quan trọng. Ta
phải nghĩ đến việc thành lập một hình thức mặt trận thật rộng rãi, có tên
gọi cho thích hợp. Việt Nam Giải phóng Đồng minh? Việt Nam Phản đế

Đồng minh? Hay là Việt Nam Độc lập Đồng minh? Có thể gọi tắt là Việt
Minh cho nhân dân dễ nhớ. Những ý kiến Bác nói hồi đó, sau này, đã được
thảo luận tại Hội nghị Trung ương lần thứ tám của Đảng ở Pác Bó” .
2
Tháng 10/1940, có hơn 40 thanh niên các dân tộc Cao Bằng, chủ yếu là

thanh niên yêu nước, vì bị đế quốc Pháp khủng bố mạnh nên đã vượt biên
_______________

1, 2. Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Những chặng đường lịch sử, Sđd, tr. 34-35, 36.

517