Page 555 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần thứ hai: T I NĂNG QUÂN SỰ XUẤT CHÚNG, CỐNG HIẾN ĐẶC BIỆT XUẤT SẮC...

hết, họ còn tìm mọi cách ngăn cản không cho Phạm Ngọc Thạch từ Sài Gòn
lên dự Hội nghị, buộc ông đi đến giữa đường phải quay trở về. Ngày

23/4/1946, vin vào cớ “chưa có giấy phép”, Trưởng đoàn Pháp là D’Argenlieu
lại giở trò gửi thông điệp yêu cầu đoàn ta phải tạm ngừng hoạt động của
máy vô tuyến điện - phương tiện mà Võ Nguyên Giáp và trợ lý của ông đã

mang theo từ Hà Nội vào để tiện liên lạc. Một ngày trước khi khai mạc,
Pháp ngang nhiên thành lập cái gọi là “Xứ Nam Kỳ tự trị”, vi phạm nghiêm
trọng Hiệp định Sơ bộ. Cách hành xử của phía Pháp đã gây nên một bầu
không khí nặng nề ngay từ khi Hội nghị Đà Lạt chưa nhóm họp.

Âm mưu thâm độc và các hành động trịch thượng, ngang ngược của phái
đoàn Pháp đã bị Võ Nguyên Giáp vạch trần phanh phui và phản đối quyết
liệt. Ông cùng với các thành viên trong đoàn kiên trì đấu tranh yêu cầu phía

Pháp phải tôn trọng nguyên tắc bình đẳng giữa hai phái đoàn đại diện cho
hai quốc gia tại hội nghị này. Ngay vấn đề ngôn ngữ phát biểu trong hội
nghị, mặc dù phía Pháp yêu cầu dùng tiếng Pháp và trên thực tế các thành
viên trong đoàn mặc dù đều rất giỏi tiếng Pháp, song Võ Nguyên Giáp kiên

quyết không chấp nhận. Ông cũng như các thành viên khác đều phát biểu
bằng tiếng Việt thông qua phiên dịch là một tiến sĩ văn khoa rất giỏi về
ngôn ngữ và có kiến thức hiểu biết rộng.

Phía Đoàn Pháp, có người đã một vài lần được tiếp xúc với Võ Nguyên
Giáp từ trước đó và cũng có người chưa được tiếp xúc, nhưng ít nhiều được
nghe danh và hiểu biết về con người này cũng như nắm được vai trò của ông
tại Hội nghị Đà Lạt, vậy nên một số thành viên trong phái đoàn Pháp
như Metxme, Bousquet, Salan... tỏ ra “săn đón”, tìm mọi cơ hội gần gũi

Võ Nguyên Giáp. Ngay đến cả vị “thầy tu phá giới” như Cao ủy D’Argenlieu
cũng tỏ ra thân mật, chủ động mời cơm; thậm chí D’Argenlieu còn “rủ” cả
Võ Nguyên Giáp cùng đi leo núi Langbiang với y vào ngày nghỉ cuối tuần.

Khi Trưởng phái đoàn Pháp đề cập đến tương lai cuộc bang giao Việt - Pháp,
Võ Nguyên Giáp lịch thiệp nói: “Thế nào cũng còn gặp nhiều khó khăn,
nhưng đó là những khó khăn để mà vượt qua. Chúng tôi sẽ vượt qua những
khó khăn đó nếu có được sự cố gắng của cả hai bên” . Với tướng Salan,
1
những lúc gặp bất đồng căng thẳng xung quanh bàn thảo về vấn đề quân sự,
_______________

1. Võ Nguyên Giáp: Tổng tập hồi ký, Sđd, tr. 272.

553