Page 172 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

bề sâu, từ tâm linh, không bị một áp lực kỷ luật những biện pháp làm người ta phải luôn tự điều
nào; nó đã được các gia đình Việt Nam thấm chỉnh mình, biết tránh cái ác là luật pháp. Luật
nhuần từ đời này sang đời khác. Nó khiến chúng pháp lỏng lẻo, người ta dễ sinh nhờn. Bởi thế, các
ta nghĩ tới một phương thức ứng xử mới theo nhà giáo dục từ xưa tới nay không bao giờ quên
chiều sâu của vấn đề tâm linh này. Chắc chắn, nó uy quyền của luật pháp và tác dụng của nó với
sẽ hữu hiệu hơn. Khi ấy, mỗi cá nhân bắt đầu lập quá trình hình thành nhân cách con người. Minh
gia đình sẽ hiểu rõ hơn nghĩa của hai từ "tình yêu Đạo - một nhà đạo đức học Trung Quốc mà ở Việt
và hôn nhân", sẽ biết nhìn nhận rõ hơn vấn đề Nam trước đây, sách "Minh Đạo gia huấn" của
"tình và nghĩa" để suy nghĩ nhiều hơn tới vấn đề ông được dùng phổ biến trong việc giáo dục con
tích đức và dạy dỗ con cái theo những truyền người đã viết về mục đích và quyền uy của luật

thống ứng xử tốt đẹp xưa. pháp như sau:
Nói về sự giáo dục tính tự giác cho con người, Nhân tâm như thiết Lòng người như sắt
không thể không nhắc tới vai trò của xã hội. Xã Quốc pháp như lò Phép nước như lò
hội giúp con người tự giác bằng các quy tắc ứng Ở Việt Nam, bộ Quốc triều hình luật (Luật
xử đi kèm theo một hệ thống luật pháp. Hệ thống Hồng Đức), ra đời từ thế kỷ XV là một bộ luật tiêu
luật pháp "cấp thấp" là các quy tắc chuẩn mực biểu nhất của Việt Nam. Các sắc luật của các
viết thành văn bản, thể hiện trong hương ước của triều đại sau đều đi theo hướng của bộ luật này,
các làng. làm nổi bật lên cách ứng xử và những nhân tố đạo
Những hương ước này được lưu giữ tại đình và đức của Nho giáo. Ví dụ, điều thứ hai trong Quốc
thỉnh thoảng lại được đem ra để dạy dỗ, giáo dục triều hình luật ghi rõ bất hiếu là một trong mười

cho công dân. Đây là một hình thức vừa có tính tội thập ác, gồm những hành động sau:
thuyết phục, vừa có tính ép buộc nhằm giúp cá - Chửi mắng cha mẹ.
nhân nâng cao và thực hành "tính tự giác". - Không tuân theo lời dạy bảo của cha mẹ.
Thực tế, sống trong xã hội, con người không - Thiếu săn sóc phụng dưỡng cha mẹ.
phải bao giờ cũng dễ dàng tránh được cám dỗ, giữ - Kết hôn trong thời kỳ để tang cha mẹ.
được thăng bằng khi hành động. Khi không tự - Mải vui chơi mà không mang đồ tang cha mẹ.
điều chỉnh được, con người dễ sa vào vòng tội lỗi - Giấu giếm hoặc khai man ngày mất của cha mẹ.
dù trước đó đã làm được nhiều điều tốt. Một trong Nói chung, nhiều triều đại phong kiến đưa ra

169 170