Page 33 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 33
Về phúc ấm tổ tiên, người Việt Nam quan niệm phạm tới mồ mả, cháy quan quách của một ngôi
quan trọng nhất trong hàng ngũ tổ tiên, là vai trò mộ bị phạt 80 trượng và hai năm khổ sai, v.v..
của người mẹ. "Phúc đức tại mẫu", là sự tin tưởng Trong dân gian có câu: "Người ta sống vì mồ vì
sâu sắc của mọi người dân. Những người mẹ rất mả chứ ai sống vì cả bát cơm", chính là biểu hiện
bình thường, không có trình độ cao, cuộc sống quan niệm có phần thần bí của người dân đối với
không nhiều vui vẻ, nhưng trung hậu đảm đang, vấn đề phúc đức.
giàu tình thương người và đặc biệt rất liêm chính; Ngày xưa, con có tội lây đến cha mẹ. Ví dụ ở
những người mẹ ấy sẽ để phúc cho con sau này. thời Nguyễn, khi Lê Chất bị khép vào tội loạn
Chính vì vậy, ứng xử của người phụ nữ xưa rất nghịch thì những cáo sắc truy phong cho cha mẹ
được chú trọng bởi người mẹ sống tử tế, vị tha, con
đều bị thu lại bởi lẽ tội của con chính là tội của
cái sau này sẽ được hưởng những gì mà người mẹ
người sinh thành, dưỡng dục.
đã làm khi sống. Người phụ nữ xưa luôn lấy điều
Khi con cái làm nên được vinh quy bái tổ
tâm niệm này để tu dưỡng bản thân nhằm mong
chính là tỏ lòng hiếu kính đối với cha mẹ, tổ tiên
con cái sau này sẽ được hạnh phúc bình an. Điều
đã có công tu nhân tích đức để con cháu được
này được minh chứng qua cuộc đời các danh nhân
hưởng phúc sau này.
Việt Nam trước đây. Các câu chuyện thường kể họ
Trong một đám cưới người làm chủ hôn bao giờ
có những bà mẹ thật thà, nhân đức. Trời sẽ đền
cũng là người có đức bởi lẽ người Việt quan niệm
bù cho các bà, bằng cách cho con của họ thành đạt
về sau. có đức thì sẽ mang theo cái may. Điều này
Quan niệm phúc đức còn gắn liền với sự biết ơn chứng tỏ cộng đồng người Việt rất tôn trọng
tổ tiên. Điều này đã thấm rất sâu vào đời sống người có đức và lấy đó để làm gương.
thực tế của dân tộc Việt. Ví dụ luật Gia Long có Trong một đám ma, nhà nào đông con nhiều
những quy định về bảo vệ mộ phần: cháu, nhất là khi đưa đám, ngoài khăn tang
- Kẻ nào xâm phạm một ngôi mộ hoặc tiểu trắng, còn có khăn đỏ, khăn vàng sẽ được đánh
sành bị phạt 100 trượng và đày đi 3.000 dặm. giá là nhà có phúc, đáng để hãnh diện.
- Con cháu phá huỷ mộ ông bà, cha mẹ... bị Trong buôn bán kinh doanh là phải sinh lợi
tội chém. nhưng người ta vẫn cho rằng muốn gặp may trong
- Kẻ nào trong khi hun bắt cầy cáo chuột hoặc kinh doanh thì phải có đức. Đức là một sự bảo
các con vật khác tại các gò đồng, tha ma, vô ý xâm đảm để cho người làm giàu chân chính. Bên cạnh
31 32