Page 43 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 43
Trong dân gian có câu: cảm, do cuộc sống chung tạo ra. Ở đây lại xuất
"Cây khô không lộc hiện vai trò của cộng đồng. Cộng đồng đã thể theo
Người độc không con". cuộc sống chung mà tạo ra luân lý ấy, quy định
Chữ độc này có thể hiểu là cô độc, nhưng lại hành vi ứng xử của các cá nhân trong gia đình,
còn có nghĩa là độc ác nữa. Xét theo quan niệm cái gốc cho sự bền vững của cộng đồng. Trải qua
Nho giáo, không con là bất hiếu đối với cha mẹ; hàng ngàn năm, luân lý ấy đã trở thành nếp sống,
còn theo quan niệm phúc, đức của người Việt nếp nghĩ ăn sâu vào máu thịt của người Việt.
Nam, không con còn đồng nghĩa như một sự bêu Trong cuốn Kinh thi Việt Nam, khi nói về vai
riếu đến những hành vi độc ác bất nhân của cha trò của Nho giáo đối với gia đình và xã hội người
mẹ, tổ tiên mình xưa. Do vậy, con đối với người Việt, Trương Tửu đưa ra một bảng giá trị gồm
Việt không chỉ là của quý trời ban cho mà còn là năm điểm. Ông viết: "Tinh hoa Nho giáo là ở cái
danh dự của một dòng họ. Điều này giải thích tại bảng giá trị ấy". Tinh hoa của nó là ủng hộ quyền
sao người ta thường chúc nhau đông con nhiều lợi của đàn ông, của kẻ quân tử và củng cố chế độ
cháu. Dẫu cuộc sống vất vả, nhọc nhằn đến mấy, xã hội đương thời. Cái công dụng tích cực của nó
người ta vẫn thích đông con. Quan niệm "mỗi con là tỏa chiết nhân tính của đàn bà (một kẻ yếu),
mỗi lộc", nhiều con là có phúc dẫn đến việc mỗi của dân (hai kẻ yếu), của con cái (ba kẻ yếu). Ý
gia đình người Việt có rất nhiều con cháu chứ kiến ấy có chỗ đúng, nhưng cũng có phần cực
không hẳn nguyên nhân của nó là do xã hội nông đoan. Bởi lẽ, ở xã hội Việt Nam rất may là Nho
nghiệp lạc hậu, người ta muốn có nhiều con để có giáo chưa hoàn toàn làm nổi những điều như
thêm sức lao động. Trương Tửu nói: Một khi con cái là nguồn vui
Điều này được minh chứng rõ khi người Việt sống của người Việt thì vì lẽ gì người ta lại muốn
Nam hỏi thăm về gia đình của nhau, họ thường tước bỏ cái quyền làm người của nó. Cái tình cha
hỏi có mấy cháu rồi chứ không hỏi có phát tài đối với con của người Việt “bình thản và trầm
không như người Tàu hoặc có mạnh khỏe không, trầm như màu đất của những cánh đồng Việt Bắc.
như người Tây. Nó không sôi sục, không rùng rợn như tình con
Con cái mang lại niềm vui và là điều kiện để chim Pélican của Anfrent đơ Vinhi, khi con đói đi
sống cho mỗi người. Điều này dẫn tới quan niệm kiếm mỏi cánh không ra mồi thì thương con quá
ứng xử giữa cha và con của người Việt không phải trở về rạch bụng mình ra cho con rút và ăn
thiên về các ước lệ luân lý mà xuất phát từ tình thịt mình. Mà trái lại, cái tình ấy nó yên nhiên tự
41 42
