Page 139 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 139
xã Thái Nguyên trao vũ khí, sau đó “sẽ được chúng tôi đối đãi tử tế
và xếp đặt cho anh em về nước”... Nếu cố tình chống lại, Quân giải
phóng bắt buộc phải nổ súng, “vì chúng tôi không muốn khí giới
của anh em rơi vào tay người khác hay quân đội một nước khác”.
Cuộc thương thuyết lần thứ nhất không có kết quả. Ta gửi tiếp
một tối hậu thư bằng tiếng Anh, do A. Tômát thảo, nhân danh cả
Giải phóng quân và bộ đội Việt - Mỹ, ra điều kiện cho quân Nhật
nộp vũ khí. Phía Nhật viện cớ phải nộp vũ khí và đầu hàng Đồng
minh, nên chỉ chấp nhận án binh bất động. Ta ra điều kiện: Đến 2 giờ
chiều, nếu không giao nộp vũ khí, ta sẽ tiến công. Trong khoảng
thời gian này, các đơn vị được lệnh nổ súng diệt gọn quân Nhật tại
các vị trí lẻ trong thị xã. Riêng ở khu mục tiêu chính, sau khi đợi
thêm một giờ theo tối hậu thư, quân Nhật không trả lời, 15 giờ
quân ta bắt đầu tiến công. Trước tình thế bị vây chặt, nguồn tiếp
tế bị cắt, viên thiếu tá Nhật xin tiếp tục thương thuyết nhưng chỉ
chịu nộp vũ khí ở một số vị trí ngoài thị xã (như Đại Từ, Phấn Mễ,
Giang Tiên, Đá Gân...).
Giữa lúc quân ta tiến công vào trại Nhật thì Tổng Bí thư
Trường Chinh từ Tân Trào về xuôi, đi qua thị xã. Ông vào nhà bưu
điện, nơi đặt Sở Chỉ huy Giải phóng quân để gặp ông Giáp. Đúng
lúc đó, ba cán bộ do ông Nguyễn Khang từ Hà Nội phái lên, đến
gặp và báo cáo với Tổng Bí thư: Hà Nội đã giành chính quyền
thắng lợi, nhiều công việc khẩn cấp phải giải quyết, đề nghị Trung
ương về Hà Nội ngay.
Ông Trường Chinh đề nghị ông Giáp cử ngay người lên Tân
Trào báo cáo Cụ Hồ và đón Cụ về. Riêng ở Thái Nguyên, chỉ nên
để một bộ phận Giải phóng quân tiếp tục bao vây địch, còn ông
Giáp cùng bộ đội cần về ngay Hà Nội, chuẩn bị đón Chính phủ
lâm thời, công việc còn lại giao cho tỉnh. Ngay chiều hôm đó, ngày
20/8, sau khi chia tay với ông Trường Chinh, ông Giáp ra sân vận
động thị xã. Trước đông đảo nhân dân đang dự míttinh do Việt Minh
137