Page 161 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Ý NGHĨA LỊCH SỬ VÀ GIÁ TRỊ THỜI ĐẠI CỦA SỰ KIỆN

NGUYỄN TẤT THÀNH RA ĐI TÌM ĐƯỜNG CỨU NƯỚC

PGS.TS. Bùi Đình Phong

ĐÁP ỨNG KHÁT VỌNG CỦA TOÀN THỂ DÂN TỘC

Tìm đường đi cho dân tộc theo đi

Lịch sử hàng nghìn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt
Nam đã thể hiện rõ tinh thần không bao giờ dân tộc ta từ bỏ ý chí giành lại độc
lập, chủ quyền và thực hiện bình đẳng với nước ngoài.
Từ giữa thế kỷ XIX, tình hình thế giới và Việt Nam đã có những thay đổi
lớn. Với “trào lưu thực dân”, chủ nghĩa đế quốc phương Tây bành trướng xâm
lược phương Đông. Trong thế áp đảo về quân sự và văn hoá của chủ nghĩa thực

dân, các nước phương Đông từng bước bị thôn tính.
Năm 1858 thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam. Dưới ngọn cờ của
giai cấp phong kiến (1858-1884) và ngọn cờ Cần Vương của các sĩ phu yêu
nước (1885-1896), nhân dân Việt Nam với động lực tinh thần dân tộc, lòng nồng
nàn yêu nước, ý chí độc lập dân tộc và lòng khát khao tự do, đã anh dũng chống
trả quyết liệt bọn xâm lược nhằm giải phóng dân tộc với tinh thần: “Bao giờ
người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người nước Nam đánh Tây”.

Nhưng trước sức mạnh quân sự áp đảo của kẻ thù, các phong trào đấu tranh theo
con đường phong kiến lần lượt thất bại. Hệ tư tưởng phong kiến bất lực trước
nhiệm vụ lịch sử.
Bước sang những thập niên đầu thế kỷ XX, trong khi giai cấp công nhân
Việt Nam vẫn còn ở trình độ “tự mình” chưa thể lãnh đạo được phong trào giải
phóng dân tộc, một số sĩ phu yêu nước như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh,

nhờ tiếp thu tư tưởng tư sản “cuối mùa” từ bên ngoài dội vào, đã phất ngọn cờ
giải phóng dân tộc theo khuynh hướng tư sản với các phong trào Duy tân, Đông
du, bằng phương thức bạo động, cải cách và kết hợp cả hai phương thức đó. Các
phong trào đấu tranh tỏ rõ lòng yêu nước, căm thù đế quốc xâm lược và cháy
bỏng khát vọng độc lập, nhưng tư duy và cách làm theo kiểu cầu viện, “đuổi hổ

159