Page 157 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 157
Điều quan trọng mà Người thấy được là kẻ miệng nói tự do, bình đẳng, lại
chính là kẻ đè nén, bóc lột, đàn áp nhân dân. Điều này làm cho tư tưởng yêu
nước và chí căm thù giặc của Nguyễn Tất Thành phát triển cao độ. Tháng
5/1908, Người đã trực tiếp tham gia cuộc biểu tình chống thuế của đồng bào
Thừa Thiên Huế. Được trải nghiệm, học tập, hoạt động cứu nước ở kinh thành
Huế giúp hoài bão đi phương Tây của Nguyễn Tất Thành ngày càng hoàn thiện
hơn.
Trong tác phẩm Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch,
Trần Dân Tiên viết: “Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là người thiếu niên mười
lăm tuổi. Người thiếu niên ấy đã sớm hiểu biết và rất đau xót trước cảnh thống
khổ của đồng bào. Lúc bấy giờ, anh đã có chí đuổi thực dân Pháp, giải phóng
1
đồng bào. Anh đã tham gia công tác bí mật, nhận công việc liên lạc” .
Những yếu tố này đã khiến khát vọng mãnh liệt là phải đi tìm đường cứu
nước ngày càng trở nên chín muồi trong tư tưởng của Nguyễn Tất Thành.
4. Nhận thức của Nguyễn Tất Thành trước khi ra đi tìm đường cứu nước
Được sự giáo dục đặc biệt từ gia đình, tiếp thu tinh hoa văn hóa Đông -
Tây; chứng kiến sự khổ nhục của người dân mất nước sống trong thân phận nô
lệ đã giúp Nguyễn Tất Thành hình thành nhân cách, bản lĩnh, phát triển nhận
thức. Đó là quá trình tích lũy về lượng để biến đổi về chất.
Thứ nhất, bằng thực tiễn cuộc sống, Nguyễn Tất Thành thấy rõ sự phản
động của chế độ Nam triều.
Trải qua tuổi thơ ở quê nhà, cậu bé Nguyễn Sinh Cung có hai quãng thời
gian ở Huế khoảng 9 năm. Đây có thể coi vùng đất tiếp tục góp phần nuôi
dưỡng, phát triển chí hướng cứu nước của Người. Về điều này, Cố Thủ tướng
Phạm Văn Đồng khẳng định: Thời gian ở Huế là thời gian Nguyễn Tất Thành
lớn lên và bắt đầu đi học, những năm tháng đó là thời gian rất quan trọng đối với
sự hình thành nên con người Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh.
Nếu lần đầu vào Huế “với tuổi ấu thơ, đứng về tâm sinh lý mà xét, gần như
2
sự nối tiếp tháng ngày tại Nam Đàn” đã mang đến cho Nguyễn Sinh Cung
nhiều điều mới lạ so với quê hương Nghệ An, thì “thời kỳ thứ hai, quan trọng
hơn bởi Nguyễn Sinh Cung đã là Nguyễn Tất Thành - vào đúng tuổi thiếu niên
sang tuổi thanh niên, đồng thời thêm vốn văn hóa cả Hán lẫn Tây học giúp cho
đầu óc những cơ sở đối chiếu, suy nghĩ. Lần sau kế thừa lần trước về mặt ghi
__________
1. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Sđd, tr. 13.
2. Trần Văn Giàu, Vàng trong lửa- Chủ tịch Hồ Chí Minh với miền Nam Tổ quốc, Nxb. Tổng
hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 1990, tr. 35-36.
155