Page 192 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 192
BỐI CẢNH QUỐC TẾ VÀ TRONG NƯỚC
KHI NGUYỄN TẤT THÀNH RA ĐI TÌM ĐƯỜNG CỨU NƯỚC
PGS.TS. LÊ VĂN YÊN
Nguyên Ủy viên Hội đồng Biên tập
Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật
Vào giữa thế kỷ XIX, phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa đã thống trị ở
Tây Âu và Bắc Mỹ, điển hình là Anh, Pháp, Đức, Mỹ. Ở các nước này, giai cấp
tư sản tăng cường áp bức, bóc lột giai cấp công nhân làm cho mâu thuẫn cơ bản
giữa giai cấp công nhân và giai cấp tư sản trở nên gay gắt. Cuộc đấu tranh của
giai cấp công nhân với chủ nghĩa tư bản đòi hỏi phải có lý luận tiền phong dẫn
đường. Để đáp ứng đòi hỏi đó, chủ nghĩa Mác ra đời với Tuyên ngôn của Đảng
Cộng sản với khẩu hiệu chiến lược Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại!. Lý luận
của chủ nghĩa Mác khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là lật đổ
chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng xã hội mới, xã hội cộng sản chủ nghĩa. Đến
cuối thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản thế giới chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ
nghĩa, mở rộng xâm chiếm thuộc địa, đặt ách thống trị thực dân dưới nhiều hình
thức ở khắp các nước Á, Phi, Mỹ Latinh. Thế giới bị chia làm hai: một khu vực
gồm các nước tư bản có nền công nghiệp phát triển, thường được gọi là phương
Tây, khu vực còn lại gồm các nước thuộc địa và phụ thuộc, thường được gọi là
phương Đông.
Trong khi các nước tư bản phương Tây chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ
nghĩa thì các nước phương Đông vẫn là những quốc gia phong kiến chuyên chế
tập quyền. Hai lục địa lớn là châu Á và châu Phi trở thành đối tượng xâm lược
của chủ nghĩa tư bản phương Tây. Các nước Ấn Độ, Mianma, Malaixia… lần
lượt rơi vào ách thống trị của Anh, Inđônêxia nằm trong sự khống chế của Hà
Lan, Philíppin từ tay Tây Ban Nha chuyển sang tay Mỹ. Sau cuộc chiến tranh
thuốc phiện (1839-1842), triều đình Mãn Thanh (Trung Quốc) buộc phải cắt
Hương Cảng cho Anh và mở cửa nhiều hải cảng lớn cho tư bản phương Tây
thâm nhập. Dưới sức ép bằng vũ lực của Mỹ và phương Tây, Nhật Bản cũng
phải mở cửa cho những nước này tự do thông thương. Cuộc chạy đua tìm kiếm
thị trường, tranh giành xâm chiếm thuộc địa, chủ nghĩa đế quốc đã căn bản hoàn
190
