Page 348 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 348
GÓP PHẦN LÀM RÕ Ý NGHĨA LÁ THƯ XIN VÀO HỌC
TRƯỜNG THUỘC ĐỊA CỦA NGUYỄN TẤT THÀNH NĂM 1911
ThS. NGUYỄN XUÂN MỸ
Trường Chính trị Tôn Đức Thắng
Theo tài liệu được tìm thấy và công bố lần đầu tiên vào năm 1983 cho thấy,
vào năm 1911, chỉ ba tháng sau khi rời bến cảng Sài Gòn ra đi tìm đường cứu
nước, Nguyễn Tất Thành đã viết một lá thư gửi đến chính quyền thực dân Pháp
ở Đông Dương xin được vào học Trường Thuộc địa. Xung quanh nội dung lá
thư này, các thế lực thù địch đã không bỏ lỡ cơ hội tìm mọi cách bóp méo,
xuyên tạc sự thật về mục đích của chuyến hành trình về phương Tây của người
thanh niên trẻ yêu nước. Nhằm góp phần phản bác các luận điệu xuyên tạc trên,
tác giả cho rằng cần thiết phải làm rõ ý nghĩa của lá thư xin vào học Trường
Thuộc địa của Nguyễn Tất Thành năm 1911.
Năm 1885, Pháp thành lập Trường Thuộc địa (École Coloniale), mục đích
là đào tạo những người giúp việc bản xứ cho hệ thống thuộc địa. Tên gọi đầu
tiên của trường là Trường Campuchia do Tướng Bégin, Toàn quyền lâm thời của
Đông Dương chủ trương thành lập. Ban đầu gửi 12 thanh niên Campuchia và 1
thanh niên người Xiêm đến Pháp học trong 3 năm. Đến năm 1888, hệ thống đào
tạo ở trường này được mở rộng cho các nước thuộc địa khác. Trường có hai cấp
bậc đào tạo: một là, đào tạo cho học sinh Pháp; hai là, đào tạo học sinh bản địa.
Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, Pháp không còn chú trọng đào tạo học sinh
bản địa nữa. Đối với hệ thống đào tạo dành cho người Pháp chính thống hay là
những người nhập quốc tịch Pháp là đào tạo ngạch quan cai trị cho các thuộc địa.
Hệ thống thứ hai có một “Tiểu ban bản xứ” đào tạo các kỹ thuật viên phụ tá
(auxiliaires techniques) cho chính quyền thuộc địa ở Đông Dương các ngành
như kế toán viên, điện báo viên, chỉ huy công trường…
Tháng 9/1911, Nguyễn Tất Thành đã gửi 2 lá thư: bức thư thứ nhất gửi
Armand Fallières, Tổng thống của chế độ Cộng hòa Pháp; bức thư thứ hai gửi
cho Bộ trưởng Bộ Thuộc địa lúc đó là Albert Lebrun. Cả hai bức thư cùng một
nội dung như sau:
“Marseille, ngày 15 tháng 9 năm 1911.
346
