Page 365 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

nội dung lẫn về hình thức, các nguyện vọng của chúng tôi nhằm vào những cải
cách chủ yếu cho việc giải phóng chúng tôi, và nhằm vào những quyền tự do mà

nếu không có chúng thì con người ngày nay chỉ là một kẻ nô lệ khốn nạn” (Báo
1
L’Humanité, ngày 2/8/1919) .
Nhận xét về bản Yêu sách, Alain Ruscio cho rằng, thời điểm này “từ một
cách thể hiện, chúng ta có thể cho rằng họ gần với tinh thần của Wilson hơn là
theo chủ nghĩa của Lênin” và Nguyễn Ái Quốc “một năm rưỡi trước đại hội
2
Tours, vẫn chưa hề lựa chọn đối đầu bạo lực với sự thống trị của thực dân” .
Theo mật thám Pháp, bản Yêu sách được gửi tới “tất cả các cường quốc có
3
mặt tại Hội nghị hòa bình” . Bản Yêu sách được in dưới dạng tờ rơi, tới 12.000
bản trong 2 lần (tại nhà in Charpentier). Nguyễn Ái Quốc còn tiếp tục phân phát
văn bản này tại nhiều phiên họp các của SFIO, Liên đoàn nhân quyền (LDH),
4
Tổng liên đoàn lao động (CGT) . Tháng 6/1919, bản Yêu sách của nhân dân An
Nam được Nguyễn Ái Quốc chuyển thành thơ lục bát có tên là Việt Nam yêu cầu
ca, để phổ biến rộng rãi trong Việt kiều ở Pháp:

“... Lòng thành tỏ nỗi sút sa,
Dám xin đại quốc soi qua chút nào.
Một xin tha kẻ đồng bào

Vì chưng chính trị mắc vào tù giam.
Hai xin phép luật sửa sang,
Người Tây người Việt hai phương cùng đồng.

Nhưng tòa đặc biệt bất công,
Dám xin bỏ dứt rộng dung dân lành.
Ba xin rộng phép học hành,

Mở mang kỹ nghệ, lập thành công thương.
Bốn xin được phép hội hàng,

Năm xin nghĩ ngợi nói bàn tự do.
Sáu xin được phép lịch du,
Bốn phương mặc sức, năm châu mặc tình.
Bảy xin hiến pháp ban hành,

Trăm đều phải có thần linh pháp quyền.
Tám xin được cử nghị viên,

Qua Tây thay mặt giữ quyền thổ dân.
__________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 1, tr. 14.
2. Alain Ruscio, Ho Chi Minh- Écrits et combats, Sđd, tr. 42.
3. Theo nội dung bản tiếng Anh gửi Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Robert Lansing.
4. Alain Ruscio, Ho Chi Minh- Écrits et combats, Sđd, tr. 43.

363