Page 606 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Nếu như phần lớn những người Việt Nam yêu nước lúc bấy giờ đều
hướng sang các nước phương Đông thì Nguyễn Tất Thành lại tìm đường sang

phương Tây. Pháp là nước đầu tiên Người mong muốn đến, bởi nước Pháp có
truyền thống tự do, bình đẳng, bác ái và nền văn minh của chính quốc mà
Người được nghe và sự tàn bạo của bọn thực dân ở thuộc địa mà Người đã
chứng kiến. Mục đích đi sang Pháp là tìm hiểu tận gốc kẻ thù đang áp bức nô
dịch đất nước mình, để có phương pháp đấu tranh đúng đắn. Như sau này
Người chia sẻ, muốn đánh Pháp thì phải hiểu gốc rễ của thực dân Pháp và
phải học cách tổ chức của những dân tộc mạnh hơn Pháp. Đây là một quyết

định có ý nghĩa lịch sử, thể hiện rõ tầm nhìn, tư duy độc lập, sáng tạo của
Người. Nguyễn Tất Thành đã mở tầm nhìn ra thế giới để xem cho rõ, tới tận
nguồn sẵn sàng tiếp thu tinh hoa, trí tuệ của nhân loại. Qua đó thể hiện một ý
chí, quyết tâm vô cùng mạnh mẽ mang tầm thời đại, đáp ứng được đòi hỏi
khách quan của cách mạng Việt Nam lúc bấy giờ. Bằng trí tuệ văn hóa mở,
tình yêu nước, thương dân, với hoài bão lớn lao, Người đã ra đi để tìm hiểu

nền văn minh thế giới, học hỏi để trở về giúp đồng bào.
Lựa chọn cách đi mới. Trước Nguyễn Tất Thành đã có nhiều người xuất
dương tìm đường cứu nước. Nhưng khác với các bậc tiền bối, Người rời Tổ
quốc sang phương Tây trong vai trò là một người lao động làm thuê (làm phụ
bếp trên tàu Amiral Latouche Tréville) với mong muốn tìm hiểu, khám phá và
học hỏi về thế giới.
Bằng lao động, Người đã hòa mình vào cuộc sống của nhân dân cần lao
trên toàn thế giới, hiểu và đồng cảm được nỗi thống khổ, những nguyện vọng, ý

chí, năng lực của họ. Với tầm hiểu biết rộng lớn và vốn thực tiễn sâu sắc, phong
phú, Nguyễn Tất Thành đã nhận thức về thế giới và thời đại theo một lập trường
và quan điểm mới so với các nhà yêu nước đương thời.
Mục đích ra đi là để tìm kiếm và học hỏi. Nói về mục đích ra đi của mình,
năm 1923, Nguyễn Ái Quốc trả lời một nhà báo Nga rằng: “Khi tôi độ mười ba

tuổi, lần đầu tiên tôi nghe ba chữ Pháp: Tự do, Bình đẳng, Bác ái. Đối với chúng
tôi, người da trắng nào cũng là người Pháp. Người Pháp đã nói thế. Và từ thuở
ấy, tôi rất muốn làm quen với nền văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì ẩn
1
đằng sau những chữ ấy” . Một lần khác, trả lời một nhà văn Mỹ, Người nói:
“Nhân dân Việt Nam trong đó có ông cụ thân sinh ra tôi, lúc này thường tự hỏi
nhau ai sẽ là người sẽ giúp mình thoát khỏi ách thống trị của Pháp. Người này
nghĩ là Anh, có người lại cho là Mỹ. Tôi thấy phải đi ra nước ngoài xem cho rõ.
2
Sau khi xem xét họ làm ăn ra sao, tôi sẽ trở về giúp đồng bào tôi” .

__________
1. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, t. 1, tr. 29-30.
2. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t. 1, tr. 30.

604