Page 63 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

cuộc biểu tình chống thuế, thả tự do cho tù chính trị... Chính vì những hành
động đó mà ông bị chính quyền nghi ngờ rồi cuối cùng quy tội lạm quyền và
triệt hồi chức Tri huyện Bình Khê. Trở về cuộc sống dân dã, ông bốc thuốc chữa

bệnh cho người nghèo và đi nhiều nơi, gặp gỡ nhiều nhà yêu nước như Nguyễn
An Khương, Lương Văn Can, Võ Hoành… Ông là một nhà nho yêu nước, đau
lòng trước vận mệnh của dân tộc, song do những hạn chế của thời cuộc và của
hoàn cảnh, điều kiện bản thân nên ông cũng gặp bế tắc về con đường cứu nước,
điều này đã được chính Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập khi trả lời một nhà báo
Mỹ: “Nhân dân Việt Nam trong đó có ông thân sinh ra tôi, lúc này thường tự hỏi
nhau ai sẽ là người giúp mình thoát khỏi ách thống trị của Pháp. Người này nghĩ
1
là Nhật, người khác lại nghĩ là Anh, có người lại cho là Mỹ” . Tuy vậy, ông đã
hướng các con của mình sống có ích cho đời, đi theo con đường cứu nước cứu
dân. Ông đưa các con đi nhiều nơi ở các tỉnh để các con tìm hiểu lịch sử dân tộc
chống ngoại xâm, dạy các con những điều hay lẽ phải và đặt nhiều hy vọng vào
các con. Ông cho các con theo học các nhà giáo có tư tưởng chống Pháp. Dù từ

chối không học tiếng Pháp, ngầm tỏ ý chống đối, nhưng ông tán thành nho sĩ
Nguyễn Quý Song khi cho rằng: “Muốn đánh Tây thì phải hiểu người Tây, do
đó phải học chữ Tây” nên ông đã cho con trai của mình học chữ Pháp. Là một
người cha rất thương con nhưng ông luôn tỏ ra nghiêm khắc và cứng rắn khi
muốn con dành toàn tâm toàn ý cho sự nghiệp cứu nước cứu nhà. Ông từng nói
với Nguyễn Tất Thành: “Nước mất không lo đi tìm, tìm cha phỏng có ích gì?”
khi Nguyễn Tất Thành trên đường vào Nam ghé qua Bình Khê thăm ông; Gặp
Lê Mạnh Trinh ở Sài Gòn trước khi đi Quảng Châu tham dự lớp học của Hội
Việt Nam cách mạng thanh niên, ông Sắc nhờ nhắn cho con trai: “Bác nghe nói
Quốc đang ở Quảng Châu. Cháu gặp thì nói Bác vẫn khỏe, đừng lo, cứ cố gắng

làm việc, trung với nước tức là hiếu với Bác”.
Mẹ của Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh là bà Hoàng Thị Loan, một
người phụ nữ tảo tần hết lòng vì chồng vì con. Tuy mất sớm nhưng bà có ảnh
hưởng lớn đến nhân cách Hồ Chí Minh. Bà đã nêu một tấm gương sáng cho các
con về đức hy sinh, giàu tình thương yêu, sự nhẫn nại.
Chị gái và anh trai của Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh đều là những
người tích cực tham gia các hoạt động yêu nước chống Pháp, sẵn sàng hy sinh
lợi ích riêng cho dân tộc, đất nước. Do hoạt động chống Pháp tích cực, anh chị
của Người đều bị nhà cầm quyền bắt bỏ tù, bị tra tấn, quản thúc…
Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh được học những người thầy là những
người yêu nước, có tinh thần chống Pháp. Ngoài người cha chính là người thầy
đầu tiên, thuở niên thiếu Người được học các thầy Vương Thúc Độ, Vương

Thúc Quý. Thầy Vương Thúc Độ thường giảng giải và nhắc nhở học trò noi theo

__________
1. Báo Nhân Dân, số 4062, ngày 18-5-1965.

61