Page 644 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 644
chính là cơ sở của văn hóa, do đó, kinh tế phải đi trước một bước, phải chú trọng
xây dựng kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng để có điều kiện xây dựng và phát triển
văn hóa. Văn hóa là một kiến trúc thượng tầng, vì thế văn hóa phải dựa trên sự
kiến thiết, phát triển của cơ sở hạ tầng của xã hội thì văn hóa mới kiến thiết
được và có đủ điều kiện phát triển được. Đồng thời, đứng trên lập trường của
chủ nghĩa Mác-Lênin, Người còn khẳng định: “Trình độ văn hóa của nhân dân
nâng cao sẽ giúp chúng ta đẩy mạnh công cuộc khôi phục kinh tế, phát triển dân
chủ. Nâng cao trình độ văn hóa của nhân dân cũng là một việc cần thiết để xây
dựng nước ta thành một nước hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu
1
mạnh” . Theo quan điểm này, Hồ Chí Minh cho rằng văn hóa có tính tích cực,
chủ động, là động lực của kinh tế và chính trị, vì thế văn hóa phải ở trong kinh tế,
thúc đẩy sự phát triển của kinh tế. Luận điểm tiến bộ này của Chủ tịch Hồ Chí
Minh đặt nền móng cho quan điểm hiện nay của Đảng khi coi văn hóa là nền
tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển
kinh tế - xã hội. Đối với nước ta, tăng trưởng kinh tế không phải là mục tiêu duy
nhất, tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với phát triển văn hóa, giữ gìn bản sắc tốt
đẹp của văn hóa dân tộc và giải quyết những vấn đề an sinh xã hội.
Quan điểm nổi bật của Hồ Chí Minh về văn hóa là Người đã khẳng định
văn hóa là động lực, là mục tiêu của sự nghiệp cách mạng. Người nói: “Văn hóa
phải soi đường cho quốc dân đi”; “Phải đem văn hóa lãnh đạo quốc dân để thực
2
hiện độc lập, tự cường, tự chủ” … Văn hóa tạo sức mạnh vật chất, tinh thần góp
phần đánh thắng ngoại xâm theo tinh thần văn minh thắng bạo tàn. Nếu kinh tế
nâng cao đời sống vật chất, thì văn hóa có tác dụng nâng cao đời sống tinh thần
của nhân dân.
Cống hiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phát triển, nâng tầm văn hóa
Việt Nam còn thể hiện trong việc Người đưa ra quan điểm về xây dựng một
nền văn hóa mới với “Năm điểm lớn định hướng cho việc xây dựng nền văn
hóa dân tộc:
1. Xây dựng tâm lý: lý cách, tinh thần độc lập, tự cường.
2. Xây dựng luân lý: biết hy sinh mình, làm lợi cho quần chúng.
3. Xây dựng xã hội: mọi sự nghiệp liên quan đến phúc lợi của nhân dân
trong xã hội.
4. Xây dựng chính trị: dân quyền.
3
5. Xây dựng kinh tế” .
Nền văn hóa mới đó phát triển với ba tính chất: dân tộc, khoa học, đại
__________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 10, tr. 458-459.
2 . Đình Nam, Phải đặt văn hóa ngang hàng kinh tế, chính trị, xã hội, theo website
www.baochinhphu.vn, ngày 27/1/2021.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 3, tr. 458.
642