Page 181 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

cảng Marseille, nơi đặt trụ sở của Công ty vận tải Hợp nhất, cũng là nơi đầu tiên
Nguyễn Tất Thành-Văn Ba đặt chân đến Pháp.
Đồng chí Hồng Hà kể: Ông Tổng Giám đốc của Hãng tiếp đoàn, bày tỏ

niềm vinh dự về việc Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm việc trên tàu Amiral
Latouche Tréville của Hãng. Tuy nhiên, ông cũng cho biết, toàn bộ hồ sơ, sổ
sách về các tàu và nhân viên, thủy thủ của Hãng trong những năm 1911-1913
được đưa lên một chiếc tàu chạy sơ tán sang nước Anh vào năm 1940. Tàu bị
máy bay Đức ném bom đánh chìm ngoài khơi. Các tài liệu trên tàu mất hết. Ông
Giám đốc gợi ý cho đoàn sưu tầm có thể tìm tài liệu ở các cảng phía Bắc, có thể
còn lưu trữ tài liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đoàn tiếp tục di chuyển đến Le Havre, một cảng lớn bên bờ biển Manche ở
miền Bắc nước Pháp. Đoàn đã được phép tìm trong tất cả những nơi có hồ sơ
lưu trữ, nhưng không tìm được hình ảnh và giấy tờ liên quan đến thời gian Chủ
tịch Hồ Chí Minh làm việc trên tàu biển Amiral Latouche Tréville.
Phó Thị trưởng Thành phố Le Havre giới thiệu đoàn sưu tầm đến gặp

Trưởng phòng Thông tin và Quan hệ công cộng của cảng Le Havre, cũng là một
người chơi sưu tập ảnh các con tàu biển của các nước trên thế giới. Trong sưu
tập của ông có hơn 10.000 ảnh tàu biển. Kèm theo mỗi ảnh đều có bản ghi lý
lịch của con tàu.
Sau một ngày tìm lục trong bộ sưu tập của mình, ngày hôm sau, Trưởng
phòng Thông tin và Quan hệ công cộng của cảng Le Havre rất vui vẻ trao cho
đoàn một tấm ảnh, ông nói: Xin tặng các ông tấm ảnh tàu biển Amiral Latouche
Tréville mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng làm việc trên đó và kèm theo là lý
lịch con tàu: “Tàu Đô đốc Latusơ Tơrêvin thuộc hãng Sácgiơ Rêuyni. Nó là
1
chiếc tàu thứ hai cùng một loại tàu biển sáu chiếc giống nhau , hạ thủy ngày
21/9/1903 tại xưởng đóng tàu La Loa (La Loire-BBT) ở Năngtơ (Nantes-BBT)
Pháp. Tàu dài 118,71 mét, rộng 15,17 mét, trọng tải 7.200 tấn, có 2.800 mã lực,
tốc độ 13 hải lý/giờ. Theo nhiệm vụ của hãng (tức Công ty vận tải Hợp nhất), nó
chạy các đường Đông Dương, châu Phi, châu Mỹ. Nó kết thúc chuyến chạy cuối
cùng của nó ở cảng Lơ Havơrơ ngày 28/1/1929 sau khi ở châu Mỹ latinh về. Và
ngày 10/3/1929 chiếc tàu kéo “Con Ong số 21” kéo chiếc tàu biển Đô đốc
Latusơ Tơrêvin đến xưởng phá tàu ở Đoongkéc (Dunkerque-BTT) để phá nó ra
2
bán thành sắt vụn” .
Cùng với ảnh và lý lịch con tàu ở Le Havre, đoàn sưu tầm cũng nhận được
tấm bưu thiếp in hình tàu Amiral Latouche Tréville. Đó là tấm bưu thiếp của
một đảng viên Đảng Cộng sản Pháp, một người hiểu biết về lịch sử thành phố

__________
1. Là một trong 6 chiếc tàu cỡ lớn chuyên chạy tuyến Pháp - Đông Dương thuộc quyền sở hữu
của Công ty vận tải Hợp nhất.
2. Hồng Hà, Bác Hồ ở Pháp, Nxb. Văn học, Hà Nội, 1970, tr. 97-98.

179