Page 248 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

như tất cả mọi quan chức Nhà nước Anh, công khai tuyên bố rằng doanh thu từ
việc buôn bán nô lệ là một trong những khoản quan trọng nhất của ngân sách và

cần phải bằng mọi cách khuyến khích việc buôn bán này. Pháp, Tây Ban Nha,
Hà Lan, Bồ Đào Nha và các nước khác không chịu thua kém so với Anh về
1
khoản này” . Để thực sự lột trần sự tàn bạo trong chính sách buôn bán nô lệ da
đen, Nguyễn Ái Quốc đã đưa ra những con số thống kê đầy đủ, chi tiết: “Từ
năm 1680 đến năm 1786, chỉ riêng người Anh đã chở tới Mỹ 2.130.000 nô lệ.
Từ năm 1783 đến 1793, nói cách khác là trong vòng 10 năm, chỉ riêng tại
Livớcpun đã bốc dỡ 921 tàu chở 303.737 nô lệ. Họ bị bán buôn toàn bộ với số

tiền 150 triệu rúp), mà mọi chi phí săn lùng, bắt bớ, chuyên chở, và coi sóc họ
chỉ mất có tất cả 15% tổng số tiền này. Từ đó có thể phán định rằng việc buôn
2
bán “thịt người” này mới thu lợi đến chừng nào” . Đặc biệt hơn, Nguyễn Ái
Quốc cho rằng, khi thực dân phương Tây đã xâm chiếm được châu Phi và khai
thác thuộc địa trên chính mảnh đất này, thì những người dân châu Phi đã trở
thành nô lệ trên chính đất nước mình để phục vụ cho chính sách bóc lột của

chủ nghĩa tư bản. “Bây giờ không còn phải tốn kém cho việc vận chuyển, cả
cho việc săn bắt, bởi vì tất cả dân chúng các nước thuộc địa đến lúc này đang ở
trong tình trạng hoàn toàn là nô lệ, phải lao động để khai thác tất cả các tài
nguyên thiên nhiên của đất nước mình chuyển chúng vào tay bọn bóc lột da
3
trắng” . Thực chất đó không chỉ là tình cảnh của nhân dân châu Phi mà chính
là tình cảnh chung của nhân dân các dân tộc thuộc địa, trong đó có nhân dân
Đông Dương. Có thể khẳng định, những hiểu biết sâu sắc của Nguyễn Ái Quốc
về chế độ thuộc địa ở châu Phi cũng là một cơ sở thực tiễn quan trọng hình

thành nên những quan điểm của Người về cách mạng giải phóng dân tộc ở
thuộc địa.

Thứ hai là nạn bắt lính. Thuộc địa châu Phi chính là một nguồn cung cấp
binh lính dồi dào cho quân đội viễn chinh của các nước phương Tây. Những
người da đen bị xung vào các đơn vị chiến đấu và bị đưa đến các chiến trường
khốc liệt để làm “bia thịt” cho những người lính da trắng, nhất là trong cuộc
chiến tranh thế giới lần thứ nhất. Trong bài báo Đội quân chống cách mạng đăng
trên báo La Vie Ouvrière (Đời sống thợ thuyền), ngày 7/9/1923, Nguyễn Ái
Quốc ước tính, riêng nước Pháp “vào giai đoạn những năm 1914 đến năm 1917,
đã cưỡng bức chở sang chiến trường châu Âu tới cả triệu người nô lệ da đen, da
4
vàng và những người nô lệ khác, hằng năm lên tới con số 250.000 người” .

__________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 2, tr. 405.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 2, tr. 405.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr. 406.
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 2, tr. 406.

246