Page 653 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

việc, tầng dưới là nơi tiếp khách và họp với các đồng chí trong Bộ Chính trị. Vật
dụng trong nhà sàn có một chiếc máy điện thoại màu xanh, một chiếc máy chữ
nhỏ để Bác tự tay đánh máy, một chiếc mũ Bác thường đội đi thăm đồng bào và

chiến sĩ. Rất nhiều câu chuyện cụ thể về trang phục giản dị trong sinh hoạt đời
thường của Bác, có cả những chuyện liên quan tới trang phục của nguyên thủ
quốc gia mà vẫn thể hiện sự giản dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Thông qua vài ví dụ đã nêu, có thể nhận thấy vai trò nêu gương giản dị
trong những sinh hoạt đời thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chủ tịch Hồ Chí
Minh luôn ý thức rất rõ ràng vai trò chăm lo cuộc sống cho toàn thể đồng bào.
“Dân lấy ăn làm trời; nếu không có ăn là không có trời. Vì vậy chính sách của
Đảng và Chính phủ phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân
1
đói, Đảng và Chính phủ có lỗi, nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi” .
“Chúng ta tranh được tự do độc lập mà dân cứ chết đói, chết rét, thì tự do,
độc lập cũng không có nghĩa gì. Dân chỉ biết rõ giá trị của tự do, của độc lập khi
2
mà dân được ăn no, mặc đủ” . Đây là lý do văn hóa luôn luôn phải gắn với lao
động sản xuất, làm nông nghiệp, làm thủy lợi, đào ao thả cá, trồng cây gây rừng,
gia tăng năng suất trên công trường, trong nhà máy, xí nghiệp để gắn kinh tế với
văn hóa - mà là nền văn hóa mới, nền văn hóa của giai đoạn đất nước vừa có hòa
bình, vừa có chiến tranh. “Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa là một cuộc biến
đổi khó khăn nhất và sâu sắc nhất. Chúng ta phải xây dựng một xã hội hoàn toàn
mới xưa nay chưa từng có trong lịch sử dân tộc ta. Chúng ta phải thay đổi triệt
để những nếp sống, thói quen, ý nghĩ và thành kiến có gốc rễ sâu xa hàng ngàn
năm... Chúng ta phải biến một xã hội dốt nát, cực khổ thành một nước văn hóa
3
cao và đời sống tươi vui, hạnh phúc” .
Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu, do đó phải diệt giặc dốt, để người dân

có tri thức, có nền tảng tiếp thu những kiến thức mới nhằm hướng tới xây dựng
nền văn hóa mới thành công. Ngay sau ngày Người đọc bản Tuyên ngôn Độc lập
tại quảng trường Ba Đình lịch sử, trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ ngày
3/9/1945, Người đã nêu sáu vấn đề cấp bách trong đó cứu đói là nhiệm vụ cấp
bách hàng đầu và phát động phong trào tăng gia sản xuất để giải quyết nạn đói
tận gốc. Nhiệm vụ chống nạn mù chữ được xếp thứ hai. Những lời dạy của Chủ
tịch Hồ Chí Minh về vấn đề diệt giặc dốt; Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí
4
Minh về vấn đề diệt giặc đói sẽ cho chúng ta hiểu biết sâu hơn nữa về tầm nhìn,
trí tuệ của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong sự nghiệp diệt giặc đói, giặc dốt.

__________
1. Dẫn lại từ Phan Ngọc, Bản sắc văn hóa Việt Nam, Sđd, tr. 443.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 1995, t. 4, tr. 87.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 1996, t. 8, tr. 493-494.
4. Xem thêm Vũ Quang Vinh, Thái Chí Thanh, Nguyễn Đẩu Quang (biên soạn), Bác Hồ với sự
nghiệp diệt giặc đói, giặc dốt, Nxb. Dân trí, Hà Nội, 2016.

651